NoReboot: een valse reboot om voet aan de grond te krijgen in het systeem

Hoe een valse reboot malware helpt om voet aan de grond te krijgen in het besturingssysteem van een smartphone zonder misbruik te maken van een persistentiekwetsbaarheid.

Om er absoluut zeker van te zijn dat uw telefoon u niet trackt of gesprekken afluistert, kunt u hem uitzetten. Dat lijkt logisch, want op die manier kan uw telefoon niets doen, zelfs niet als de telefoon geïnfecteerd is met ernstige spyware.

Bovendien is het uitschakelen of opnieuw opstarten van een smartphone een van de meest betrouwbare manieren om dergelijke infecties te bestrijden; in veel gevallen “leeft” spyware slechts tot de volgende herstart omdat het geen permanente voet aan de grond kan krijgen in het besturingssysteem. Tegelijkertijd zijn de kwetsbaarheden die malware in staat stellen om zelfs na een herstart te werken, zeldzaam en duur om uit te buiten.

Het is echter goed mogelijk dat deze tactiek niet altijd toereikend zal zijn. Onderzoekers hebben een techniek bedacht om dit te omzeilen met een methode die ze NoReboot hebben genoemd. Deze aanval is in feite een valse reboot.

Wat is NoReboot en hoe werkt de aanval?

We willen van meet af aan opmerken dat NoReboot geen functie is van echte spyware die door aanvallers wordt gebruikt; het is eerder een zogenaamde proof of concept die onderzoekers onder laboratoriumomstandigheden hebben gedemonstreerd. Op dit moment is het moeilijk te zeggen of de methode werkelijk zal aanslaan.

Voor de demonstratie gebruikten de onderzoekers een iPhone die ze van tevoren hadden “geïnfecteerd”. Helaas hebben ze de technische details nog niet gedeeld. Dit is wat er in de demonstratie gebeurt:

  • De spionagemalware, die het beeld van de camera overbrengt, draait op de iPhone;
  • De gebruiker probeert de telefoon op de gebruikelijke manier uit te schakelen, met de aan/uit-knop en de volumeknop;
  • De malware neemt de controle over en toont een perfecte imitatie in plaats van het standaard iOS-afsluitscherm;
  • Nadat de gebruiker de uitschakelschuif heeft versleept, die er ook heel normaal uitziet, wordt het scherm van de smartphone donker en reageert de telefoon niet meer op de handelingen van de gebruiker;
  • Wanneer de gebruiker opnieuw op de aan/uit-knop drukt, toont de malware een perfecte kopie van de iOS-opstartanimatie.
  • Tijdens het hele proces brengt de telefoon het beeld van de frontcamera van de telefoon zonder medeweten van de gebruiker voortdurend over naar een ander apparaat.

Zoals zo vaak geldt: zien is geloven, en we raden aan de video van de onderzoekers te bekijken:

Hoe u zich tegen NoReboot kunt beschermen

Nogmaals, NoReboot is voorlopig alleen een demonstratie van de haalbaarheid van een aanval. De aanval is alarmerend, dat zeker, maar vergeet niet dat er eerst malware op een smartphone moet komen te staan voordat er daadwerkelijk schade kan worden aangericht. Hier vindt u een aantal tips om dat te voorkomen:

  • Houd er rekening mee dat het voor aanvallers veel moeilijker is om een smartphone op afstand te infecteren dan wanneer ze er fysiek toegang toe hebben. Zorg ervoor dat niemand anders uw smartphone in handen krijgt – vooral niet voor een langere periode – en installeer een betrouwbare apparaatvergrendeling.
  • Mensen installeren meestal uit eigen beweging en vrijwillig malware op hun smartphones. Wees voorzichtig met wat u downloadt en vermijd als algemene regel het installeren van onnodige apps – dat wil zeggen, apps waar u best zonder mee kunt leven.
  • Laat uw smartphone niet rooten of jailbreaken (tenminste als u niet al jaren *nix-systemen gebruikt). Supergebruikersrechten maken het werk van malware veel makkelijker.
  • Als u een Android-apparaat hebt, raden we aan om een een antivirusprogramma te installeren om te voorkomen dat trojans uw systeem binnenglippen.
  • Laat uw smartphone van tijd tot tijd een “natuurlijke dood” sterven – dat wil zeggen, wacht tot de batterij helemaal leeg is. De telefoon zal dan zeker opnieuw opstarten zonder enige vervalsing, en er is een uitstekende kans dat spionnen uit het systeem zullen verdwijnen. U kunt dit proces versnellen door een programma te gebruiken dat veel energie verbruikt, zoals een spel of een programma voor benchmarktests.
Tips