Wat is een IP-adres? - Definitie en uitleg
Definitie van IP-adres
Een IP-adres is een uniek adres dat een apparaat op internet of in een lokaal netwerk identificeert. IP staat voor 'Internet Protocol', wat de verzameling regels is voor de indeling van de gegevens die via internet of het lokale netwerk worden verzonden.
In essentie zijn IP-adressen de identificatiemethode die het mogelijk maakt om informatie tussen apparaten in een netwerk te verzenden. IP-adressen bevatten locatie-informatie en maken communicatie tussen apparaten mogelijk. Voor internet is een manier nodig om onderscheid te maken tussen verschillende computers, routers en websites. IP-adressen zijn de manier om dit te doen en vormen een essentieel onderdeel van de manier waarop internet werkt.
Wat is een IP-adres?
Een IP-adres is een reeks getallen, van elkaar gescheiden door punten. IP-adressen worden uitgedrukt in een reeks van vier getallen. 192.158.1.38 is bijvoorbeeld een IP-adres. Elk getal in de reeks kan variëren van 0 tot 255. Het volledige IP-adresbereik gaat dus van 0.0.0.0 tot 255.255.255.255.
IP-adressen zijn niet willekeurig. Ze worden wiskundig geproduceerd en toegewezen door de Internet Assigned Numbers Authority (IANA), een afdeling van de Internet Corporation for Assigned Names and Numbers (ICANN). ICANN is een organisatie zonder winstoogmerk die in 1998 in de Verenigde Staten is opgericht om de veiligheid van internet te handhaven en voor iedereen bruikbaar te maken. Iedereen die een internetdomein registreert, krijgt te maken met een registrar van domeinnamen, die een kleine vergoeding aan ICANN betaalt om het domein te registreren.
Hoe werken IP-adressen?
Als je wilt begrijpen waarom een bepaald apparaat geen verbinding maakt op de manier die je zou verwachten of als je een probleem wilt oplossen waarom je netwerk misschien niet werkt, is het handig om te begrijpen hoe IP-adressen werken.
Internet Protocol werkt op dezelfde manier als elke andere taal, door te communiceren met behulp van ingestelde richtlijnen om informatie door te geven. Alle apparaten vinden, verzenden en wisselen informatie uit met andere verbonden apparaten die dit protocol gebruiken. Door dezelfde taal te spreken, kan elke computer op elke locatie met andere computers communiceren.
Het gebruik van IP-adressen gebeurt meestal achter de schermen. Het proces werkt als volgt:
- Je apparaat maakt indirect verbinding met internet door eerst verbinding te maken met een netwerk dat met internet is verbonden, waarna je apparaat toegang krijgt tot internet.
- Als je thuis bent, is dat netwerk waarschijnlijk je internetprovider. Op je werk is het je bedrijfsnetwerk.
- Je IP-adres wordt door je internetprovider aan je apparaat toegewezen.
- Je internetactiviteit verloopt via de internetprovider naar internet en terug naar je computer, naar je IP-adres. Aangezien je internetprovider je toegang geeft tot internet, is het de taak van je provider om een IP-adres aan je apparaat toe te wijzen.
- Je IP-adres kan echter veranderen. Als je bijvoorbeeld je modem of router in- of uitschakelt, kun je een ander IP-adres toegewezen krijgen. Of je kunt contact opnemen met je internetprovider en zij kunnen het voor je wijzigen.
- Als je onderweg bent - bijvoorbeeld als je op reis bent - en je neemt je apparaat mee, neem je je IP-adres van thuis niet met je mee. Dit komt doordat je dan gebruik maakt van een ander netwerk (Wi-Fi in een hotel, op de luchthaven, in een café, etc.) om toegang te krijgen tot internet en gebruikmaakt van een ander (tijdelijk) IP-adres dat door de internetprovider van het hotel, de luchthaven of het café aan je is toegewezen.
Zoals het proces impliceert, zijn er verschillende soorten IP-adressen, die we hieronder nader bekijken.
Soorten IP-adressen
Er zijn verschillende categorieën IP-adressen, en binnen elke categorie zijn er verschillende soorten.
IP-adressen voor particulieren
Elke persoon en elk bedrijf met een abonnement moet twee soorten IP-adressen hebben: een privé-adres en een openbaar adres. De termen openbaar en privé hebben betrekking op de netwerklocatie - dat wil zeggen dat een privé-IP-adres binnen een netwerk wordt gebruikt, terwijl een openbaar IP-adres buiten een netwerk wordt gebruikt.
Privé-IP-adressen
Elk apparaat dat verbinding maakt met je internetnetwerk heeft een eigen IP-adres. Het gaat hierbij om computers, smartphones en tablets, maar ook alle Bluetooth-apparaten zoals luidsprekers, printers en smart-tv's. Met het groeiende Internet of Things, groeit waarschijnlijk ook het aantal privé-IP-adressen dat je thuis hebt. Je router heeft een manier nodig om deze items afzonderlijk te identificeren en veel apparaten hebben een manier nodig om elkaar te herkennen. Daarom genereert je router privé-IP-adressen die voor elk apparaat een unieke identificatie zijn, waardoor ze zich in het netwerk van elkaar onderscheiden.
Openbare IP-adressen
Een openbaar IP-adres is het primaire adres van je hele netwerk. Hoewel elk aangesloten apparaat zijn eigen IP-adres heeft, zijn deze ook opgenomen in het hoofdadres van je netwerk. Zoals hierboven beschreven, wordt je openbare IP-adres door je internetprovider aan je router verstrekt. Doorgaans hebben internetproviders een grote pool van IP-adressen waaruit ze putten om aan hun klanten toe te wijzen. Je openbare IP-adres is het adres dat alle apparaten buiten je internetnetwerk gebruiken om jouw netwerk te herkennen.
Openbare IP-adressen
Openbare IP-adressen zijn er in twee vormen: dynamisch en statisch.
Dynamische IP-adressen
Dynamische IP-adressen veranderen automatisch en regelmatig. Internetproviders kopen een grote pool van IP-adressen en wijzen deze automatisch toe aan hun klanten. Periodiek wijzen ze de adressen opnieuw toe en plaatsen ze de oudere IP-adressen terug in de pool om ze voor andere klanten te gebruiken. De reden hiervoor is dat de internetprovider kosten wil besparen. Het automatiseren van het steeds opnieuw toewijzen van IP-adressen betekent dat er geen specifieke acties hoeven te worden uitgevoerd als een klant bijvoorbeeld verhuist. Er zijn ook veiligheidsvoordelen, omdat een veranderend IP-adres het criminelen lastiger maakt om je netwerkinterface te hacken.
Statische IP-adressen
In tegenstelling tot dynamische IP-adressen blijven statische adressen onveranderd. Zodra het netwerk een IP-adres toewijst, blijft dat adres hetzelfde. De meeste particulieren en bedrijven hebben geen behoefte aan een statisch IP-adres, maar voor bedrijven die van plan zijn om hun eigen server te hosten, is het van cruciaal belang om er een te hebben. Dit komt doordat een statisch IP-adres ervoor zorgt dat websites en e-mailadressen die eraan zijn gekoppeld, een vast IP-adres hebben - van vitaal belang als je wilt dat andere apparaten deze steeds op het web kunnen vinden.
Dit leidt tot het volgende punt, namelijk de twee soorten IP-adressen van websites.
Er zijn twee soorten IP-adressen voor websites
Voor website-eigenaren die niet hun eigen server hosten maar gebruikmaken van een webhostingpakket - wat het geval is voor de meeste websites - zijn er twee soorten IP-adressen. We hebben het over gedeelde en specifieke IP-adressen.
Gedeelde IP-adressen
Websites die afhankelijk zijn van 'shared hosting' van webhostingproviders zijn doorgaans een van diverse websites die op eenzelfde server worden gehost. Dit is meestal het geval voor websites van particulieren of het mkb, waar het verkeersvolume beheersbaar is en de sites zelf beperkt zijn qua aantal pagina's, enz. Websites die op deze manier worden gehost, hebben een gedeeld IP-adres.
Specifieke IP-adressen
Bij sommige webhostingabonnementen kan een specifiek IP-adres (of reeks adressen) worden aangeschaft. Hiermee wordt het verkrijgen van een SSL-certificaat gemakkelijker en kun je je eigen FTP-server (File Transfer Protocol) hosten. Je kunt dan gemakkelijker bestanden delen met en overdragen naar anderen binnen een organisatie. Ook is anonieme FTP-deling mogelijk. Als je een specifiek IP-adres hebt, kun je je website ook met alleen je IP-adres weergeven en bewerken in plaats van met de domeinnaam - handig wanneer je je site wilt bouwen en testen voordat je je domein registreert.
Hoe kun je IP-adressen opzoeken?
De eenvoudigste manier om het openbare IP-adres van je router op te vragen, is door te zoeken op 'Wat is mijn IP-adres?' bij Google. Google toont je het antwoord bovenaan de pagina.
Andere websites laten je dezelfde informatie zien: zij kunnen je openbare IP-adres zien omdat je router, door de site te bezoeken, een verzoek heeft gedaan en dus de informatie weergeeft. Sites zoals WhatIsMyIP.com en IPLocation gaan nog een stapje verder door de naam van je internetprovider in je plaats te tonen.
Over het algemeen krijg je alleen een benadering van de locatie met deze techniek - waar de provider is, maar niet de eigenlijke locatie van het apparaat. Als je dit doet, vergeet dan ook niet om je af te melden bij je VPN. Om het eigenlijke fysieke adres voor een openbaar IP-adres te krijgen, is meestal een huiszoekingsbevel nodig dat aan de internetprovider moet worden overhandigd.
Hoe je je privé-IP-adres vindt, verschilt per platform:
In Windows:
- Gebruik de opdrachtprompt.
- Typ 'cmd' (zonder de aanhalingstekens) in Windows Zoeken
- In het resulterende pop-upvenster typ je 'ipconfig' (zonder de aanhalingstekens) om de informatie te vinden.
Op een Mac:
- Ga naar Systeemvoorkeuren
- Selecteer Netwerk, en de informatie wordt weergegeven.
Op een iPhone:
- Ga naar Instellingen
- Selecteer Wi-Fi en klik op de 'i' in een cirkel () naast het netwerk dat je gebruikt. Het IP-adres is zichtbaar op het tabblad DHCP.
Als je de IP-adressen van andere apparaten in je netwerk wilt weten, ga dan naar de router. Hoe je toegang krijgt tot de router, hangt af van het merk en de software die het gebruikt. Over het algemeen moet je het gatewayadres van de router in een webbrowser in hetzelfde netwerk typen om toegang te krijgen tot de router. Van daaruit moet je naar iets als 'verbonden apparaten' navigeren, waar je een lijst ziet met alle apparaten die momenteel of onlangs zijn met het netwerk zijn verbonden, samen met de bijbehorende IP-adressen.
Beveiligingsrisico's van IP-adressen
Cybercriminelen kunnen verschillende technieken inzetten om je IP-adres te achterhalen. Twee van de meest voorkomende zijn: social engineering en online stalking.
Social engineering
Aanvallers kunnen je manipuleren om je te misleiden en je IP-adres te achterhalen. Ze kunnen je bijvoorbeeld vinden via Skype of een vergelijkbare instant messaging-toepassing die IP-adressen gebruikt om te communiceren. Als je via deze apps met onbekenden chat, is het belangrijk om te weten dat ze je IP-adres kunnen zien. Aanvallers kunnen gebruikmaken van een Skype Resolver-tool, waarmee ze je IP-adres kunnen vinden op basis van je gebruikersnaam.
Online stalking
Criminelen kunnen je IP-adres opsporen door je online activiteit te volgen. Bij elke online activiteit kan je IP-adres worden achterhaald, van het spelen van videogames tot het plaatsen van opmerkingen op websites en forums.
Zodra ze je IP-adres hebben, kunnen aanvallers naar een website gaan waarop ze je IP-adres kunnen traceren, zoals whatismyipaddress.com, je IP-adres invoeren en dan een idee krijgen van je locatie. Ze kunnen dan andere open source gegevens raadplegen als ze willen controleren of dat IP-adres specifiek aan jou is gekoppeld. Vervolgens kunnen ze gebruikmaken van LinkedIn, Facebook of andere sociale netwerken die laten zien waar je woont, en dan zien of dat overeenkomt met het opgegeven gebied.
Als een stalker op Facebook een phishingaanval inzet tegen mensen met je naam om spionagemalware te installeren, zou het IP-adres dat aan je systeem is gekoppeld waarschijnlijk je identiteit aan de stalker bevestigen.
Als cybercriminelen je IP-adres kennen, kunnen ze aanvallen tegen je uitvoeren of zich zelfs voordoen als jou. Het is belangrijk dat je bekend bent met de risico's en hoe je deze kunt beperken. Risico's zijn onder andere:
Het downloaden van illegale content met jouw IP-adres
Het is bekend dat criminelen gehackte IP-adressen gebruiken om illegale content te downloaden en alles te doen waarvan ze niet willen dat het naar hen terugleidt. Met behulp van de identiteit van je IP-adres kunnen criminelen bijvoorbeeld illegale films, muziek en video's downloaden - wat in strijd zou zijn met de gebruiksvoorwaarden van je internetprovider - of nog veel ernstiger, content downloaden die verband houdt met terrorisme of kinderporno. Dit kan betekenen dat je - buiten je eigen schuld - de aandacht van wetshandhavers kunt trekken.
Je locatie achterhalen
Als ze je IP-adres kennen, kunnen hackers geolocatietechnologie gebruiken om je regio, plaats en land te identificeren. Ze hoeven alleen maar wat meer te graven op social media om je huis te achterhalen en mogelijk in te breken als ze weten dat je niet thuis bent.
Directe aanval op je netwerk
Criminelen kunnen je netwerk gericht tot doelwit maken en diverse aanvallen lanceren. Een van de populairste aanvallen is een zogeheten DDoS-aanval (distributed denial-of-service). Dit type cyberaanval vindt plaats wanneer hackers eerder geïnfecteerde computers misbruiken om met een groot aantal verzoeken het beoogde systeem of de beoogde server te overspoelen met veel verkeer. De server kan dat niet verwerken, wat resulteert in een verstoring van de dienstverlening. In principe wordt je internettoegang erdoor onmogelijk. Hoewel zo'n aanval meestal wordt gelanceerd tegen bedrijven en videogamediensten, kan het ook voorkomen bij particulieren, hoewel dit veel minder vaak voorkomt. Online gamers lopen hiervoor een bijzonder groot risico, omdat hun scherm zichtbaar is tijdens het streamen (waarop een IP-adres kan worden achterhaald).
Je apparaat hacken
Internet maakt gebruik van zowel poorten als je IP-adres om verbinding te maken. Er zijn duizenden poorten voor elk IP-adres, en een hacker die je IP-adres kent, kan via de poorten proberen om een verbinding tot stand te brengen. Ze kunnen bijvoorbeeld je telefoon overnemen en je informatie stelen. Als een crimineel toegang krijgt tot je apparaat, kan deze er malware op installeren.
Hoe kun je je IP-adres beschermen en verbergen?
Het verbergen van je IP-adres is een manier om je persoonlijke gegevens en online identiteit te beschermen. De twee belangrijkste manieren om je IP-adres te verbergen, zijn:
- Een proxyserver gebruiken
- Een virtueel privénetwerk (VPN) gebruiken
Een proxyserver is een tussenliggende server waar je verkeer doorheen wordt gestuurd:
- de internetservers die je bezoekt, zien alleen het IP-adres van die tussenliggende server (proxyserver) en niet je eigen IP-adres.
- Wanneer die servers informatie naar je terugsturen, verloopt deze via de proxyserver, die het verkeer vervolgens naar jou doorstuurt.
Een nadeel van proxyservers is dat sommige diensten je kunnen bespioneren. Je moet de server dus vertrouwen als je er gebruik van wilt maken. Afhankelijk van welke proxyserver je gebruikt, kunnen ze ook advertenties in je browser plaatsen.
VPN is een betere oplossing:
- wanneer je het verkeer van en naar je computer - of smartphone of tablet - via een VPN-verbinding laat lopen, doet het apparaat alsof het zich op hetzelfde lokale netwerk bevindt als het VPN.
- Al het netwerkverkeer wordt via een beveiligde verbinding naar het VPN gestuurd.
- Omdat je computer zich gedraagt alsof die zich in dat netwerk bevindt, kun je veilig toegang krijgen tot lokale netwerkbronnen, zelfs als je in een ander land bent.
- Je kunt ook internet gebruiken alsof je je op de locatie bevindt waar zich het VPN bevindt, wat voordelen heeft als je gebruikmaakt van een openbare wifiverbinding of als je toegang wilt krijgen tot websites met geografische beperkingen.
Kaspersky Secure Connection is een VPN dat je openbare wifiverbindingen beveiligt, je communicatie privé houdt en ervoor zorgt dat je niet wordt blootgesteld aan phishing, malware, virussen en andere cyberdreigingen.
Wanneer moet je een VPN gebruiken?
Met een VPN kun je je IP-adres verbergen en je verkeer naar een aparte server sturen, waardoor het voor jou veel veiliger is om online te zijn. Situaties waarin je gebruik kunt maken van een VPN, zijn onder andere:
Als je een openbare wifiverbinding gebruikt
Wanneer je gebruik maakt van een openbaar wifinetwerk, zelfs een netwerk dat is beveiligd met een wachtwoord, is een VPN aan te raden. Als een hacker zich in hetzelfde wifinetwerk bevindt, is het voor hem gemakkelijk om je gegevens te bekijken. De basisbeveiliging van het gemiddelde openbare wifinetwerk, biedt geen robuuste bescherming tegen andere gebruikers in hetzelfde netwerk.
Een VPN voegt een extra beveiligingslaag toe aan je gegevensverkeer en zorgt ervoor dat je de internetprovider van een openbare wifiverbinding omzeilt en al je communicatie versleutelt.
Als je op reis bent
Als je naar een ander land reist - bijvoorbeeld China, waar websites zoals Facebook worden geblokkeerd - kun je via een VPN toegang krijgen tot diensten die in dat land niet beschikbaar zijn.
Met het VPN kun je vaak wel gebruikmaken van streaming diensten die je in je eigen land hebt betaald en waartoe je in je eigen land toegang hebt, maar die in een ander land niet beschikbaar zijn vanwege beperkingen in internationale rechten. Door gebruik te maken van VPN kun je de dienst gebruiken alsof je je in je eigen land bevindt. Reizigers kunnen bij het gebruik van VPN ook goedkopere vliegtickets vinden, omdat prijzen per regio kunnen verschillen.
Wanneer je op afstand werkt
Dit is vooral relevant na de coronapandemie, wanneer veel mensen thuis werken. Vaak stelen werkgevers om veiligheidsredenen het gebruik van VPN verplicht om op afstand toegang te krijgen tot diensten van het bedrijf. Een VPN dat verbinding maakt met de server op je kantoor kan je toegang geven tot interne bedrijfsnetwerken en netwerkbronnen wanneer je niet op kantoor bent. Met een VPN kun je ook toegang tot je thuisnetwerk krijgen wanneer je onderweg bent.
Wanneer je gewoon wat privacy wilt
Zelfs in je eigen huis kan een VPN een goed idee zijn als je voor alledaagse doeleinden gebruik wilt maken van internet. Wanneer je een website bezoekt, legt de server waarmee je verbinding maakt je IP-adres vast en koppelt dit aan alle andere gegevens die de site over je kent: je surfgedrag, waarop je klikt, hoe lang je naar een bepaalde pagina kijkt, enz. Websites kunnen deze gegevens verkopen aan reclamebureaus, die ze inzetten om advertenties speciaal op jou af te stemmen. Dat is de reden waarom advertenties op internet soms zo persoonlijk aanvoelen: dat komt doordat ze dat ook zijn. Je IP-adres kan ook worden gebruikt om je locatie te volgen, zelfs als je locatieservices hebt uitgeschakeld. Het gebruik van een VPN voorkomt dat je sporen op het web achterlaat.
Vergeet ook je mobiele apparaten niet. Ook die apparaten hebben elk een IP-adres en je gebruikt dergelijke apparaten waarschijnlijk op een grotere verscheidenheid aan locaties dan je thuiscomputer, bijvoorbeeld bij openbare wifi-hotspots. Het wordt aanbevolen om een VPN op je mobiele apparaten te gebruiken wanneer je verbinding maakt met een netwerk dat je misschien niet helemaal vertrouwt.
Andere manieren om je privacy te beschermen
Wijzig de privacyinstellingen voor instant messaging-toepassingen
Apps die op je apparaat zijn geïnstalleerd, zijn een belangrijke bron om je IP-adres te hacken. Instant messaging en andere communicatie-apps kunnen door cybercriminelen als hulpmiddel worden misbruikt. Met IM-apps kunnen alleen directe verbindingen tussen jou en contactpersonen worden gemaakt. Ze accepteren geen oproepen of berichten van mensen die je niet kent. Door je privacyinstellingen te wijzigen is het moeilijker om je IP-adres te vinden, omdat mensen die je niet kennen, geen verbinding met je kunnen maken.
Maak unieke wachtwoorden
Het wachtwoord van je apparaat is de enige hindernis die mensen de toegang tot je apparaat ontzegt. Sommige mensen houden zich liever aan de standaardwachtwoorden van hun apparaat, waardoor ze kwetsbaar zijn voor aanvallen. Net als al je accounts moet je apparaat een uniek en sterk wachtwoord hebben dat niet gemakkelijk te ontrafelen is. Een sterk wachtwoord bestaat uit een combinatie van hoofdletters en kleine letters, cijfers en tekens. Zo bescherm je je apparaat tegen het hacken van je IP-adres.
Blijf alert op phishingmails en schadelijke content
Een groot deel van de malware en software waarmee apparaten worden gevolgd, wordt geïnstalleerd via phishingmails. Als je verbinding maakt met een site, kan de site je IP-adres en de locatie van je apparaat zien, waardoor deze kwetsbaar is voor hackers. Wees alert bij het openen van e-mails van onbekende afzenders en vermijd het klikken op links die je naar ongeautoriseerde sites kunnen sturen. Let goed op de inhoud van je e-mails, zelfs als deze van bekende sites en legitieme bedrijven lijken te komen.
Gebruik een goed antivirusprogramma en houd deze up-to-date
Installeer uitgebreide antivirussoftware en houd deze up-to-date. Kaspersky Anti-Virus beschermt je bijvoorbeeld tegen virussen op je pc en Android-apparaten, beveiligt en slaat je wachtwoorden en privédocumenten op en versleutelt de gegevens die je online verzendt en ontvangt met VPN.
Het beschermen van je IP-adres is een cruciaal aspect van de bescherming van je online identiteit. Door middel van deze stappen is je identiteit beveiligd tegen de grote verscheidenheid aan aanvallen van cybercriminelen.
Gerelateerde artikelen:
Wat is een IP-adres? - Definitie en uitleg
Kaspersky
