Een recent onderzoek in opdracht van Kaspersky onthult een aanzienlijke kloof tussen het bewustzijn en de actie die genomen kan worden als het gaat om intiem beeldmisbruik. Hoewel 80 procent van de respondenten zich bewust is van de veiligheidsrisico's die gepaard gaan met het online delen van naakt of expliciet materiaal, deelt nog steeds 12 procent dergelijk materiaal met iemand waarmee ze daten of chatten. Dit terwijl 16 procent dergelijk materiaal van iemand anders heeft ontvangen. Alarmerend is dat slechts 27 procent veilige methoden gebruikt bij het online delen van gevoelige informatie of persoonlijke inhoud.
Deze kloof toont de noodzaak aan voor betere onderwijsprogramma's en sterkere regelgevende kaders om intiem beeldmisbruik te bestrijden. 31 procent van de respondenten werkt zijn privacy-instellingen namelijk niet regelmatig bij of weet niet hoe dat moet. Ook bekijkt 35 procent niet het beveiligingsbeleid van platformen of weet niet eens van het bestaan af. Bovendien is 56 procent zich niet bewust van of weet niet hoe ze inhoud die zonder hun toestemming is gedeeld, moeten herkennen of melden.
De urgentie voor een aanpak op deze problemen wordt verder onderstreept door recente gebeurtenissen, waaronder een sextortion-zaak waarbij bijna 30 minderjarige meisjes het slachtoffer werden van sextortion en de gemaakte deepfake pornovideo's van bekende Nederlanders. Dit benadrukt de toenemende uitbuiting van digitale platformen voor beeldmisbruik.
Intiem beeldmisbruik, dat vaak en enigszins verkort 'wraakporno' wordt genoemd, houdt in dat privéfoto's of -video's van seksuele aard zonder toestemming worden gedeeld of verspreid, vaak via het internet. Deze vorm van misbruik doet zich meestal voor wanneer expliciet materiaal, dat aanvankelijk werd gedeeld tussen personen in een vertrouwensrelatie, later zonder toestemming openbaar wordt gemaakt om iemand te vernederen of pijn te doen. De impact op slachtoffers kan verwoestend zijn. Het kan leiden tot emotionele, sociale en soms economische schade. Deze vorm van misbruik schendt het recht op privacy. Het vereist vaak juridische stappen om slachtoffers te helpen hun privacy en waardigheid terug te krijgen.
"Het delen van intieme beelden met een geliefde is al jaren een gangbare praktijk. Er zijn echter aanzienlijke risico's aan verbonden. Denk bijvoorbeeld aan de 'Fappening' campagne, waarbij intieme foto's van beroemdheden werden gelekt en via het internet verspreid. We raden iedereen die overweegt om intieme foto's te delen aan om goed na te denken over de mogelijke gevolgen en de impact op hun leven als deze foto's openbaar worden. Als men bereid is om deze risico's te accepteren, dan is het cruciaal om de beelden op een veilige manier te delen", zegt Jornt van der Wiel, Senior Security Researcher bij Kaspersky's Global Research and Analysis Team.
Bovendien geeft slechts een derde (35%) van de respondenten aan vertrouwen te hebben in de politie als het gaat om het vervolgen van digitale privacyschendingen. En zeker de helft (51%) is niet bekend met of niet op de hoogte van hun juridische en niet-juridische opties bij schending van hun digitale privacy.
Kaspersky spant zich in om digitale privacy te beveiligen en moedigt alle individuen aan om uitgebreide beveiligingsmaatregelen te nemen.
Over het onderzoek
DirectResearch heeft in opdracht van Kaspersky 504 Nederlandse consumenten via een online vragenlijst ondervraagd over het onderwerp intiem beeldmisbruik. 376 respondenten, 72%, gaf aan zich comfortabel te voelen bij het beantwoorden van de vragen. Het onderzoek vond plaats in maart 2024.