Wat is shareware?

Shareware is commerciële software die gebruikers kosteloos kunnen downloaden en die een beperkte functionaliteit heeft of gedurende een bepaalde tijd kan worden uitgeprobeerd. Nadat het begin jaren tachtig werd geïntroduceerd, groeide de populariteit tijdens de negentiger jaren doordat zowel bedrijven als particulieren massaal pc’s aanschaften.

Shareware geeft softwareontwikkelaars de mogelijkheid om hun producten door potentiële gebruikers te laten testen, in de hoop dat deze besluiten de volledig functionele versie ervan aan te schaffen.

Het is ook populair bij gamers, omdat het hun de kans geeft om de beperkte versie van een nieuwe game uit te proberen voordat ze de volledige versie kopen.

Shareware of freeware

Shareware en freeware worden vaak verward, maar ze hebben verschillende oogmerken.

Freeware is software waarop auteursrechten rusten en die kosteloos en onbeperkt kan worden gebruikt. De ontwikkelaar behoudt alle rechten op het programma en beheert de distributie. Gebruikers kunnen soms extra diensten of opties kopen.

Een goed voorbeeld is een startversie van antivirussoftware die je computer gratis beschermt, maar ook een betaalde versie heeft voor een meer geavanceerde bescherming.

Shareware moedigt gebruikers aan om de beperkte versie van de software met anderen te delen, zodat het product wijder verspreid raakt en meer wordt verkocht. Het is niet hetzelfde als opensource-software, die broncode beschikbaar stelt aan iedereen met een softwarelicentie, zodat ontwikkelaars de code kunnen analyseren en gebruiken om met elkaar samen te werken.

Soorten shareware

Er zijn verschillende soorten shareware beschikbaar, maar ze zijn niet allemaal even aantrekkelijk. Voorbeelden zijn:

Adware: adware wordt meestal gedistribueerd via freeware (maar is soms ook opgenomen in shareware). Het stelt ontwikkelaars in staat om geld te verdienen met de advertenties in het programma, ook al kopen gebruikers niet de volledige versie van de software.

Helaas kan adware ook informatie die het op een computer vindt, delen met adverteerders, die het gebruiken om online advertenties op individuele gebruikers toe te spitsen. Het kan zelfs schadelijk zijn en een systeem infecteren met trojans. De installatie van adware op een computer blijft gewoonlijk onopgemerkt.
Demoware: Deze software geeft gebruikers een demo- of proefversie van de applicatie. Een subset van demoware is crippleware, die shareware verhindert om belangrijke functies uit te voeren, tenzij de volledige versie wordt aangeschaft. Crippleware kan bijvoorbeeld de afdrukfunctie blokkeren of de gebruiker de toegang tot een volledige set templates ontzeggen.
Donationware: donationware is een volledig functionele sharewareapplicatie, maar er wordt een donatie gevraagd om verdere ontwikkeling ervan te financieren of, in sommige gevallen, om een goed doel of non-profitorganisatie te steunen.

Veiligheid van shareware

Cybercriminelen kunnen shareware gebruiken om malware te verspreiden via dezelfde tactieken als worden gebruikt in andere aanvallen, waarin nietsvermoedende gebruikers zelf de belangrijkste schakel vormen. De gebruikers wordt wijsgemaakt dat URL-links – vaak in advertenties – legitiem zijn, maar deze links leiden naar pagina’s waar ze malware downloaden in plaats van een veilige sharewareapplicatie.

Alle soorten software kunnen zwakke plekken en fouten hebben die leiden tot vijandige aanvallen, maar shareware loopt het grootste risico. Omdat de gebruiker geen licentie heeft voor het volledige programma, zijn er geen patches en upgrades beschikbaar en dat maakt een systeem kwetsbaar. Dit geldt vooral wanneer software die niet meer wordt gebruikt op de computer blijft staan.

Sommige shareware (en freeware) biedt gebruikers de mogelijkheid ook een andere applicatie te downloaden. Het vakje om daarmee akkoord te gaan is vaak standaard aangevinkt, waardoor de extra software automatisch wordt gedownload. Hoewel de software absoluut legitiem zou kunnen zijn, is dit ook een manier voor oplichters om nietsvermoedende gebruikers ertoe te brengen iets schadelijks te downloaden.

Shareware is een uitstekende optie voor personen die software willen uitproberen alvorens een dure aankoop te doen of die een bepaalde applicatie maar een keer nodig hebben. Gebruikers moeten zich echter wel realiseren dat er aan het downloaden van deze programma’s een risico kleeft. Dus voordat je iets downloadt, is het belangrijk om je ervan te verzekeren dat een site legitiem is en up-to-date beveiliging heeft.

Gerelateerde producten:

Wat is shareware?

Kaspersky

Shareware is commerciële software die gebruikers kosteloos kunnen downloaden en die een beperkte functionaliteit heeft of gedurende een bepaalde tijd kan worden uitgeprobeerd.