Gegevenslekken zijn vaak meer dan een tijdelijke fout; ze kunnen de rest van je leven veranderen. Bedrijven, overheden en individuen kunnen enorme complicaties ervaren doordat gevoelige informatie is gelekt. Hackers kunnen je gegevens bereiken via het internet, bluetooth, sms'jes en de online diensten die je gebruikt, ongeacht of je nu online of offline bent.
Een kleine kwetsbaarheid kan leiden tot een gigantisch gegevenslek als er niet genoeg aandacht wordt besteed aan details.
Veel mensen besteden er niet genoeg aandacht aan omdat ze geen verstand hebben van veelvoorkomende, moderne beveiligingsbedreigingen.
In dit artikel leggen we uit wat gegevenslekken zijn en welke invloed ze op je kunnen hebben.
Naarmate we dieper op het onderwerp ingaan, krijg je antwoorden op enkele van de meest gestelde vragen, zoals:
- Wat zijn gegevenslekken?
- Hoe ontstaat een gegevenslek?
- Welke invloed heeft een gegevenslek op mij?
- Wat kan ik doen om een gegevenslek te voorkomen?
Maar voordat we verdergaan, leggen we eerst de definitie van een gegevenslek even uit.
Wat is een gegevenslek?
De definitie van een gegevenslek: door een gegevenslek worden vertrouwelijke, gevoelige of beschermde gegevens blootgesteld aan een ongeautoriseerd persoon. De bestanden in een gegevenslek worden bekeken en/of gedeeld zonder toestemming.
Iedereen kan risico lopen op een gegevenslek, van individuen tot overheden en bedrijven op hoog niveau. Sterker nog, iemand kan een ander in gevaar brengen als diegene geen bescherming heeft.
In het algemeen ontstaan gegevenslekken door kwetsbaarheden in:
- Technologie
- Gebruikersgedrag
Nu onze computers en mobiele apparaten meer verbindingsfuncties krijgen, ontstaan er meer mogelijkheden voor gegevenslekken. Nieuwe technologieën worden sneller bedacht dan dat we er bescherming voor kunnen ontwikkelen.
Apparaten in de IoT-sector vormen het bewijs dat we steeds vaker gemak verkiezen boven beveiliging.
Veel 'smart home'-producten bevatten zwakke plekken, zoals een gebrek aan encryptie. Hackers maken hier misbruik van.
Aangezien nieuwe digitale producten, diensten en tools weinig beveiligingstests doorlopen voordat ze worden gebruikt, blijft dit probleem steeds vaker voorkomen.
Zelfs als de backend-technologie perfect was ingesteld, zouden sommige gebruikers nog steeds slechte digitale gewoontes hebben. Er hoeft maar één persoon een website of netwerk te hacken.
Zonder uitgebreide beveiliging op zowel gebruikers- als bedrijfsniveau, loop je gegarandeerd risico.
Je kunt jezelf en anderen beter beschermen als je weet hoe een gegevenslek ontstaat.
Hoe ontstaat een gegevenslek?
Vaak wordt aangenomen dat een gegevenslek ontstaat door een hacker van buitenaf, maar dat is niet altijd het geval.
Redenen waarom een gegevenslek ontstaat kunnen soms worden teruggeleid naar bewuste aanvallen. Een gegevenslek kan echter ook gemakkelijk ontstaan door onoplettendheid van een individu of door gebreken in de infrastructuur van een bedrijf.
Hierdoor kan een gegevenslek ontstaan:
- Een onvoorziene insider. Dit kan gebeuren doordat een werknemer bijvoorbeeld de computer van een collega gebruikt en bestanden leest zonder dat diegene de juiste autorisatietoestemmingen daarvoor heeft. De toegang wordt onbewust verkregen en er worden geen gegevens gedeeld. Dit wordt echter wel als een gegevenslek beschouwd omdat de gegevens zijn bekeken door een ongeautoriseerde persoon.
- Een kwaadwillende insider. Deze persoon verkrijgt bewust toegang tot gegevens en/of deelt deze met de intentie om een individu of bedrijf schade te berokkenen. Het is mogelijk dat de kwaadwillende insider legitieme autorisatie heeft om de gegevens te gebruiken, maar de intentie is om deze voor schadelijke doeleinden te gebruiken.
- Apparaten die kwijt zijn geraakt of zijn gestolen. Een onversleutelde en ontgrendelde laptop of externe harddrive (of enig ander apparaat dat gevoelige gegevens bevat) is kwijtgeraakt.
- Kwaadwillende criminelen van buitenaf. Dit zijn hackers die verschillende aanvalsvectoren gebruiken om gegevens te verzamelen van een netwerk of een individu.
Kwaadaardige methoden die worden gebruikt voor gegevenslekken
Aangezien kwaadaardige gegevenslekken ontstaan door cyberaanvallen, weet je waar je op moet letten.
Hier zijn enkele populaire methoden die worden gebruikt door hackers
- Phishing
- Brute force-aanvallen
- Malware
Phishing. Deze social engineering-aanvallen zijn zo ontworpen dat ze je ertoe aanzetten om een gegevenslek te veroorzaken. Phishingaanvallers doen zich voor als mensen of organisaties die je vertrouwt, waardoor ze je gemakkelijk voor de gek kunnen houden. Criminelen zoals deze proberen je over te halen om zelf toegang te geven tot de gevoelige gegevens of de gegevens zelf te verstrekken.
Brute force-aanvallen. Hackers kunnen op een nog brutalere wijze softwaretools gebruiken om je wachtwoorden te raden.
Bij brute force-aanvallen doorlopen aanvallers alle opties voor je wachtwoord totdat ze de juiste combinatie hebben geraden. Deze aanvallen kunnen best lang duren, maar zijn sneller geworden omdat computersnelheden steeds groter worden. Hackers kunnen zelfs apparaten zoals die van jou kapen via malware-infecties om het proces sneller te laten verlopen. Als je wachtwoord zwak is, kan deze zelfs binnen een paar seconden worden gekraakt.
Malware. Het besturingssysteem, de software en de hardware van je apparaat, evenals het netwerk en de servers waarmee je bent verbonden, kunnen beveiligingsgebreken bevatten. Criminelen zoeken naar gaten in de beveiliging, aangezien deze de perfecte manier vormen om malware te introduceren. Vooral spyware is perfect om privégegevens mee te stelen, omdat de crimineel geheel onopgemerkt kan blijven. Vaak merk je zo'n infectie pas op als het al te laat is.
Waar worden gegevenslekken voor gebruikt?
Hoewel een gegevenslek het gevolg kan zijn van een onschuldige fout, kan er echte schade worden veroorzaakt als de persoon met ongeautoriseerde toegang persoonlijk identificeerbare gegevens (PII) of intellectuele bedrijfsgegevens steelt en verkoopt voor financiële doeleinden of om schade toe te brengen aan het individu of bedrijf.
Kwaadwillende criminelen volgen vaak een eenvoudig patroon, aangezien er planning nodig is om een organisatie tot doelwit te maken voor een gegevenslek. Ze doen onderzoek naar hun slachtoffers om uit te vinden waar de kwetsbaarheden zich bevinden, zoals ontbrekende of mislukte updates en het feit dat werknemers gevoelig zijn voor phishingcampagnes.
Hackers onderzoeken de zwakke punten van het slachtoffer en ontwikkelen dan een campagne om insiders per ongeluk malware te laten downloaden. Soms vallen ze het netwerk direct aan.
Als ze eenmaal binnen zijn, kunnen kwaadwillende criminelen op zoek gaan naar de gewenste gegevens. Ook hebben ze hier meer dan genoeg tijd voor, aangezien het gemiddeld meer dan vijf maanden duurt voordat een gegevenslek wordt opgemerkt.
Dit zijn een aantal veelvoorkomende kwetsbaarheden die worden misbruikt door kwaadwillende criminelen:
- Zwakke gebruikersgegevens. Het merendeel van gegevenslekken wordt veroorzaakt door gestolen of zwakke gebruikersgegevens. Als kwaadwillende criminelen de combinatie van je gebruikersnaam en wachtwoord hebben, krijgen ze volledige toegang tot je netwerk. Aangezien de meeste mensen wachtwoorden hergebruiken, kunnen cybercriminelen brute force-aanvallen gebruiken om toegang te krijgen tot e-mailaccounts, websites, bankrekeningen en andere bronnen van persoonlijk identificeerbare gegevens of financiële gegevens.
- Gestolen gebruikersgegevens. Gegevenslekken die worden veroorzaakt door phishing vormen een groot beveiligingsprobleem. Als cybercriminelen deze persoonlijke gegevens hebben, kunnen ze deze gebruiken om toegang te krijgen tot je bank- en online rekeningen.
- Gehackte assets. Verschillende malware-aanvallen worden gebruikt om reguliere authenticatiestappen te omzeilen die normaal gesproken een computer beschermen.
- Betaalkaartfraude. Skimming-apparatuur wordt bevestigd aan benzinepompen en pinautomaten en steelt gegevens wanneer er wordt betaald met een kaart.
- Toegang via derden. Hoewel je van alles kunt proberen om je netwerk en gegevens veilig te houden, kunnen kwaadwillende criminelen externe leveranciers gebruiken om je systeem te infiltreren.
- Mobiele apparaten. Als werknemers hun eigen apparaten (BYOD) mee mogen nemen naar hun werk, is de kans groot dat onbeveiligde apparaten apps met malware bevatten die hackers toegang geven tot gegevens die zijn opgeslagen op deze apparaten. Dit zijn vaak werkgerelateerde e-mails en bestanden, evenals de persoonlijk identificeerbare gegevens van de eigenaar.
Welke schade een gegevenslek kan veroorzaken
In veel gevallen kunnen gegevenslekken niet simpelweg worden opgelost door je wachtwoord te veranderen. De gevolgen van een datalek kunnen blijvende problemen vormen voor je reputatie, financiën en meer.
Voor bedrijfsorganisaties: een gegevenslek kan rampzalige gevolgen hebben voor de reputatie en financiële zekerheid van een organisatie. Organisaties zoals Equifax, Target en Yahoo bijvoorbeeld zijn al slachtoffer geweest van gegevenslekken. En tegenwoordig associëren en herinneren mensen deze bedrijven alleen omdat een gegevenslek heeft plaatsgevonden, in plaats van voor de daadwerkelijke bedrijfsvoering.
Voor overheidsorganisaties: als gegevens worden gehackt kan er zeer vertrouwelijke informatie worden blootgesteld aan ongeautoriseerde partijen. Militaire operaties, politieke zaken en gegevens over de essentiële nationale infrastructuur kunnen een grote bedreiging vormen voor een overheid en de inwoners.
Voor individuen: identiteitsdiefstal vormt een grote bedreiging voor slachtoffers van gegevenslekken. Door dataslekken kunnen allerlei soorten gegevens worden blootgesteld, van verzekeringsnummers tot bankgegevens. Als een crimineel deze gegevens eenmaal heeft, kan hij allerlei soorten fraude plegen onder jouw naam. Identiteitsdiefstal kan je reputatie schaden en je allerlei juridische problemen bezorgen. Bovendien is deze vorm van diefstal moeilijk te bevechten.
Hoewel dit de meest voorkomende voorbeelden zijn, kan de schade door gegevenslekken nog veel erger zijn. Het is dus belangrijk dat je onderzoekt of je gegevens al zijn blootgesteld. Ga naar https://haveibeenpwned.com/ om te controleren of je persoonlijke of werkaccounts al zijn gehackt (deze tool controleert op bestaande gegevenslekken voor je e-mailadres en rapporteert welke gegevens zijn gelekt).
Je wilt misschien uitgebreidere controleprogramma's die je in realtime laten zien of je gegevens zijn gelekt. Producten zoals Kaspersky Premium bieden datalekdetectie en helpen je om beter inzicht te krijgen in de situatie.
De beste manier om jezelf te beschermen is door überhaupt geen slachtoffer te worden. Geen enkel beveiligingsplan is perfect, maar er zijn manieren waarop iemand zichzelf kan beschermen, of het nu gaat om een individu of een bedrijf.
Hoe voorkom je dat je slachtoffer wordt van een gegevenslek
Iedereen, van eindgebruikers tot IT-personeel, speelt een rol bij het voorkomen van een gegevenslek.
Als je een gegevenslek of een aanval wilt voorkomen, moet je in gedachten houden dat de beveiliging wordt beïnvloed door de zwakste schakel. Iedereen die interacties heeft met een systeem kan een mogelijke kwetsbaarheid vormen. Zelfs kleine kinderen met een tablet die je thuisnetwerk gebruiken, kunnen een risico vormen.
Hier volgen een aantal beste praktijken om een gegevenslek te voorkomen
- Patch software en werk software direct bij zodra er opties beschikbaar zijn.
- Encryptie van hoog niveau voor gevoelige gegevens.
- Upgrade apparaten als de software niet meer wordt ondersteund door de ontwikkelaar.
- BYOD-veiligheidsbeleidsregels afdwingen, zoals vereisen dat alle apparaten een VPN-dienst van bedrijfsniveau en anti-virusbescherming moeten hebben.
- Sterke gebruikersgegevens en meervoudige authenticatie afdwingen om betere cyberbeveiligingspraktijken voor gebruikers aan te moedigen. Gebruikers aanmoedigen om een password manager te gebruiken, kan helpen.
- Werknemers informeren over de beste beveiligingspraktijken en manieren om aanvallen via social engineering te vermijden.
Gerelateerde artikelen:
