Overslaan naar hoofdinhoud

Wat is het Internet of Things?

Het Internet of Things, oftewel IoT, is een systeem van onderling gerelateerde computerapparatuur dat zonder menselijke tussenkomst gegevens verzamelt en verzendt via een draadloos netwerk.

Het gaat hierbij niet alleen om laptops en smartphones: vrijwel elk toestel met een aan-/uitknop kan in potentie verbinding maken met internet en zo deel uitmaken van het IoT. Een 'thing' in het Internet of Things kan bijvoorbeeld een persoon zijn met een geïmplanteerde hartmonitor, een camera die live feeds van wilde dieren aan de kust streamt of een auto met geïntegreerde sensoren om de chauffeur te waarschuwen voor mogelijke gevaren. In feit kan elk object waaraan een IP-adres (Internet Protocol-adres) kan worden toegewezen en dat gegevens kan overbrengen via een netwerk deel uitmaken van het Internet of Things.

Hoe werkt het Internet of Things?

Een IoT-systeem bevat sensoren/apparaten die een bepaalde verbindingsmethode gebruiken om te communiceren met de cloud. Als deze gegevens aankomen in de cloud, worden ze verwerkt door software die vervolgens beslist of actie moet worden ondernomen, zoals het aanpassen van de sensoren/apparaten. Dat gebeurt zonder tussenkomst van de gebruiker of het verzenden van een waarschuwing.

Een volledig IoT-systeem bestaat uit vier afzonderlijke elementen, namelijk sensoren of apparaten, connectiviteit, gegevensverwerking en een gebruikersinterface. We gaan deze nu een voor een bespreken:

Sensoren/apparaten

Deze verzamelen de gegevens uit hun omgeving. Een apparaat kan meerdere sensoren hebben, zo heeft een smartphone bijvoorbeeld GPS, een camera, een versnellingsmeter, enzovoort. In feite verzamelt de sensor of verzamelen de sensoren gegevens uit de omgeving voor een bepaald doel.

Connectiviteit

Als het apparaat de gegevens heeft verzameld, moet het deze naar de cloud sturen. Dat kan op verschillende manieren, zoals via Wi-Fi, Bluetooth, satelliet, LPWAN (low-power wide-area network) of door rechtstreeks via ethernet te verbinden met internet. De specifieke connectiviteitsoptie is afhankelijk van de IoT-toepassing.

Gegevensverwerking

Als gegevens de cloud bereiken, worden ze verwerkt door software die vervolgens kan beslissen een handeling uit te voeren. Zo kan een waarschuwing worden verzonden of misschien worden de sensors of wordt het apparaat zonder tussenkomst van de gebruiker aangepast. Soms is tussenkomst van de gebruiker echter wel vereist en daar komt de gebruikersinterface bij kijken.

Gebruikersinterface

Dankzij een gebruikersinterface kan een gebruiker het systeem controleren of informatie invoeren. Alle handelingen van de gebruiker worden in tegengestelde richting verzonden via het systeem. Van de gebruikersinterface naar de cloud en weer terug, zodat de sensoren/apparaten de gewenste wijziging kunnen aanbrengen.

Welke connectiviteits-, netwerk- en communicatieprotocollen precies worden gebruikt door apparaten met webmogelijkheden varieert per specifieke IoT-toepassing. Het IoT maakt steeds meer gebruik van AI (kunstmatige intelligentie) en machine learning om het verzamelen van gegevens te versnellen en te vergemakkelijken.

IOT-toepassingen

Er zijn een groot aantal IoT-toepassingen. Enkele van de meest bekende zijn:

Wearables

Voor de gewone gebruiker zijn wearables waarschijnlijk het meest zichtbare aspect van het IoT. Denk bijvoorbeeld aan fitnesstrackers, smartwatches, smart glasses, Virtual Reality-headsets, en nog veel meer.

Smart homes

Een smart-homesysteem maakt verbinding met toestellen om specifieke taken te automatiseren en wordt doorgaans op afstand bediend. Voorbeelden van IoT-apparaten in smart homes zijn bijvoorbeeld draadloze keukenapparatuur, zich aan de sfeer aanpassende muzieksystemen, slimme verlichting, elektrische rolgordijnen, automatische ramen en deuren, slimme elektriciteits- en gasmeters, enzovoort.

Slimme steden

In slimme steden worden veel IoT-apparaten gebruikt, zoals verbonden sensoren en meters voor het verzamelen en analyseren van gegevens. Op basis van deze gegevens kunnen de infrastructuur, openbare voorzieningen en dienstverlening worden verbeterd.

Zelfrijdende auto's

Zelfrijdende auto's beschikken doorgaans over op IoT gebaseerde technologie die informatie uitwisselt over het voertuig zelf, maar ook over de weg. Gegevens over het verkeer, de navigatie, de omgeving buiten de auto en nog veel meer worden verzameld en geanalyseerd door de computersystemen van de auto, zodat deze zelf kan rijden.

Detailhandel

Het Internet of Things wordt steeds vaker gebruikt in de detailhandel. Denk bijvoorbeeld aan geautomatiseerde kassa's, persoonlijke kortingen, smart shelves (die de winkelier waarschuwen als de voorraad bijna op is), robots die het werk doen en het geoptimaliseerde beheer van de toeleveringsketen. Amazon Go, de conceptstore van Amazon, is een voorbeeld van hoe het IoT de kloof tussen online en fysieke winkels overbrugt. In deze winkels wordt geen geld gebruikt, aangezien de betaling wordt afgeschreven van de Amazon-wallet van de klant. Als klanten een product in hun mandje leggen, wordt dit in realtime toegevoegd aan hun virtuele boodschappenmandje.

Telezorg

Telezorg verwijst naar het leveren van zorg via technologie. Het IoT is een onmisbaar aspect van telezorg (de afkorting IoMT wordt soms gebruikt om te verwijzen naar het Internet of Medical Things). Enkele voorbeelden zijn medische diagnose op afstand, digitale communicatie van medische beeldvorming, beeldbellen met een specialist, enz.

Slimme landbouw

Slimme landbouw verwijst naar het gebruik van digitale technologie ter verbetering van de landbouw. Boeren gebruiken bijvoorbeeld verbonden sensoren, camera's en andere apparatuur om een beter totaaloverzicht te krijgen van hun boerderij en passen de bedrijfsvoering aan om de opbrengst te verbeteren.

Dit is geen alomvattende lijst, het IoT verandert de bedrijfsvoering en manier van werken in vele industrieën. Voorbeelden van IoT-apparaten zijn smartphones, slimme koelkasten, smartwatches, fitnesstrackers, slimme rookmelders, slimme deursloten, slimme fietsen, medische sensoren, slimme beveiligingssystemen en virtuele assistenten zoals Alexa en Google Home. Maar zoals gezegd, dit is geen alomvattende lijst.

De geschiedenis van het Internet of Things

Er wordt vaak gezegd dat de term ‘Internet of Things’ is bedacht door Kevin Ashton. In 1999 werkte Ashton aan optimalisering van de toeleveringsketen voor Proctor & Gamble en hij gebruikte de term als de titel van een presentatie voor een nieuw sensorproject waar hij aan werkte. En die term bleef hangen. Maar het Internet of Things had al eerder zijn opwachting gemaakt:

In de jaren 70: Het idee van met elkaar verbonden apparaten werd toen 'pervasive computing' (doordringende computing) genoemd.

Begin jaren 80: Het eerste IoT-apparaat werd uitgevonden aan de Carnegie Mellon University. Een groep studenten vond een manier om ervoor te zorgen dat de Coca-Cola-automaat op de campus aangaf wat de inhoud van de automaat was, zodat ze er niet naartoe liepen als hij leeg was. Ze installeerden kleine schakelaars in het apparaat om aan te geven hoeveel blikjes er nog waren en hoe koud de blikjes waren.

1990: John Romkey wist voor het eerst een broodrooster aan te sluiten op internet.

1991: Een groep studenten aan de University of Cambridge gebruikt het prototype van de eerste webcamera om toezicht te houden op de hoeveelheid koffie in de koffiepot in het computerlab. Dat deden ze door de webcamera zo te programmeren dat deze drie keer per minuut een foto nam van de koffiepot. De camera stuurde de beelden naar lokale computers, zodat gebruikers konden zien of er koffie was.

2000: LG Electronics lanceert de eerste op internet aangesloten koelkast ter wereld. Nu konden klanten hun boodschappen online bestellen en videogesprekken voeren.

2008: De eerste internationale conferentie over het Internet of Things werd in 2008 gehouden in Switzerland.

2010: De term Internet of Things raakte steeds meer ingeburgerd. Het werd dat de StreetView-service van Google niet alleen beelden van 360 graden had gemaakt, maar ook de gegevens uit de wifi-netwerken van gebruikers had opgeslagen. Dit leidde tot een discussie over de vraag of Google wellicht niet alleen een index wilde maken van internet, maar ook van de fysieke wereld. In hetzelfde jaar kondigde de Chinese regering aan dat het Internet of Things een strategische prioriteit zou zijn in het vijfjarenplan.

2011: Gartner, het bedrijf voor marktonderzoek dat de 'hype-cyclus voor opkomende technologieën' had bedacht, plaatste het Internet of Things als een opkomend fenomeen op hun lijst.

2012: De indertijd grootste internetconferentie in Europa, Le Web, had ‘Internet of Things’ als thema. Tegelijkertijd begonnen tijdschriften als Forbes en Wired de term IoT steeds vaker te gebruiken.

2014: Google kondigde aan dat het Nest zou kopen voor $ 3,2 miljard. Deze deal bracht het Internet of Things onder de aandacht van de massamarkten. De CES (Consumer Electronics Show) in Las Vegas die datzelfde jaar werd gehouden, had het Internet of Things als thema.

Medio/eind jaren 2010: Gedurende deze periode werden apparaten met geïntegreerde wifi- en 3G/4G-connectiviteit sneller, krachtiger en konden ze goedkoper worden geproduceerd. Dit bracht een drastische groei van het IoT met zich mee.

Volgens schattingen waren er in 2021meer dan 46 miljard apparaten aangesloten op het Internet of Things. Experts verwachten dat dit aantal in 2030 zal zijn gestegen tot meer dan 100 miljard apparaten.

threat-intelligence-1.jpg

De voor- en nadelen van het Internet of Things

Er kleven zowel voor- als nadelen aan het IoT. Hier volgt een overzicht:

Voordelen van het IoT:

Efficiëntie – de interactie tussen verschillende apparaten verhoogt de efficiëntie en bespaart tijd, zodat gebruikers zich op andere taken kunnen richten.

Automatisering – automatisering van taken leidt tot uniformiteit en dat kan de kwaliteit van de service verbeteren en de behoefte aan menselijke interventie verlagen.

Kostenbesparing – meer efficiëntie en automatisering kunnen de afval- en arbeidskosten verlagen, zodat het goedkoper wordt om artikelen te produceren en leveren.

Kwaliteitscontrole – IoT maakt betere communicatie tussen apparaten mogelijk en dus ook betere kwaliteitscontrole.

Meer transparantie – de mogelijkheid om waar dan ook op elk gewenst moment en vanaf elk apparaat informatie op te vragen, vereenvoudigt de besluitname en verbetert de transparantie.

Nadelen van het IoT:

Compatibiliteit – zonder internationale normen voor compatibiliteit kunnen er problemen optreden in de communicatie tussen apparaten van verschillende fabrikanten.

Minder banen – aangezien het IoT de automatisering versnelt, raken geschoolde werknemers wellicht hun baan kwijt.

Complexiteit – gezien de enorme omvang van het IoT-netwerk en de vele apparaten die ervan afhankelijk zijn, kan één foutje in software of hardware buitensporige gevolgen hebben.

Privacy en beveiliging – nu zo vele dagelijks gebruikte appraten verbonden zijn met internet, staat er veel informatie online. Zo ontstaan risico's op het gebied van privacy en beveiliging waar we hieronder dieper op ingaan.

Privacy, beveiliging en het IoT

Hier volgen enkele van de belangrijkste privacy- en beveiligingskwesties met betrekking tot het Internet of Things:

Te veel gegevens – IoT-apparaten genereren gezamenlijk een enorm aantal gegevens. Hiermee ontstaan mogelijke ingangen voor hackers en lopen gevoelige gegevens mogelijk gevaar.

Gevoelig voor hacking – het lukte een team onderzoekers van Microsoft en de University of Michigan bijvoorbeeld om zwakke punten te vinden in de beveiliging van het smart-homeplatform van Samsung.

Ongewenst openbaar profiel – om IoT-apparaten te kunnen gebruiken, moet doorgaans de servicevoorwaarden worden geaccepteerd. Maar de meeste gebruikers lezen deze lange documenten niet eens, maar klikken gewoon op Accepteren. Bedrijven verzamelen allerlei informatie over gebruikers op basis van hun IoT-apparaten. Een verzekeringsbedrijf kan bijvoorbeeld gegevens over je rijstijl verzamelen op basis van je slimme auto wanneer het je levensverzekering berekent. Dit geldt ook voor fitnesstrackers.

Afluisteren – fabrikanten of hackers kunnen de verbonden apparaten gebruiken om af te luisteren wat er in de huizen van gebruikers gebeurt.

Lees hier het Kaspersky-artikel over best practices voor IoT-beveiliging.

Wat heeft de toekomst in petto voor het IOT?

Meer focus op beveiliging

Gezien de schaal en complexiteit van het Internet of Things zijn IoT-apparaten mogelijk kwetsbaar voor cyberaanvallen en gegevensinbreuken. De industrie beschouwt dit als een serieus probleem en werkt aan betere beveiliging voor klanten. In de toekomst zal vaker gebruik worden gemaakt van ingesloten en end-to-end beveiligingsoplossingen, evenals van blockchain-, edge computing- en AI-oplossingen voor IoT-apparaten.

Meer IoT-toepassingen in de gezondheidszorg

Na Covid lijkt het duidelijk dat medische IoT-apparaten en IoT-zorgsystemen een belangrijkere rol zullen spelen dan voorheen. Experts voorspellen al jaren een IoT-revolutie in de gezondheidszorg en de pandemie heeft een stroomversnelling van deze ontwikkeling in gang gezet. Steeds meer medische afspraken vinden plaats via teleconsultatie en het gebruik van oplossingen voor monitoring op afstand en op het IoT gebaseerde slimme wearables, gezondheidstrackers en sensoren neemt toe.

De opkomst van slimme steden

Steden overal ter wereld zullen zich vaker wenden tot slimme technologieën om de efficiëntie te verhogen, informatie met de bewoners te delen en de dienstverlening en het welzijn van de bewoners te verbeteren.

AI en machine learning zullen op grotere schaal worden ingezet

De komende jaren zal het grootste deel van investeringen in de IoT-infrastructuur worden besteed aan kunstmatige intelligentie en machine learning. Door AI aangedreven IoT creëert intelligente machines die slim gedrag en slimme besluitname mogelijk maken met geen of nauwelijks menselijke interventie.

5G-netwerken zullen de groei blijven stimuleren

5G (vijfde generatie mobiele netwerken) betekent een hogere snelheid. Snellere netwerken kunnen de gegevens van je IoT-apparaten op grotere schaal analyseren en beheren. Dit leidt waarschijnlijk tot versnelde groei van het Internet of Things. Maar nieuwe zorgen op het gebied van privacy en beveiliging zullen de kop opsteken, aangezien meer IoT-apparaten rechtstreeks met het 5G-netwerk verbinden in plaats van met een wifi-router.

Aanbevolen producten

Ook interessant

Wat is het Internet of Things? Definitie en toelichting

Het Internet of Things is een uitgebreid netwerk van op internet aangesloten apparaten. Hier volgt een uitleg van het Internet of Things, van IoT-toepassingen tot voorbeelden van IoT-apparaten.
Kaspersky Logo