De NFT-markt explodeerde in 2021, groeide tot ongeveer ^$ 22 miljard en trok naar schatting 280 000 kopers en verkopers en ongeveer 185 000 unieke wallets aan. Maar naarmate de markt groeide, nam ook de cybercriminaliteit toe, met in het oog springende meldingen van NFT-fraude, NFT-kunstscams en NFT-gamescams. Lees verder voor meer informatie over NFT’s en hoe je NFT-scams kunt vermijden.
Wat is een NFT?
NFT staat voor ‘non-fungible token’. Fungible betekent in wezen uitwisselbaar — bitcoins zijn bijvoorbeeld fungibel omdat je de ene bitcoin kunt inwisselen voor een andere bitcoin, en je vervolgens nog steeds iets hebt dat dezelfde waarde heeft. Een NFT is niet-uitwisselbaar (dus non-fungible) omdat het uniek is en niet direct kan worden vervangen door een andere NFT. NFT’s kunnen van alles zijn: foto’s, video’s, audiobestanden, enzovoort. Ze hebben voor veel opwinding gezorgd vanwege hun potentieel om technologie te gebruiken om digitale kunst te verkopen en te verzamelen.
In wezen zijn NFT’s digitale activa — dit is waar het ’token’-gedeelte van non-fungible token in het spel komt. Wanneer je een NFT koopt die is gekoppeld aan een digitaal activum, neem je niet het eigendom van het activum zelf over. Je mag het niet reproduceren of commercieel gebruiken. In plaats daarvan wordt je eigenaar van een aankooprecord in de blockchain, die je dan kunt houden of doorverkopen aan iemand anders.
Hoe werken NFT’s?
NFT’s zijn gelaagd bovenop een blockchain — een grootboek van transacties opgeslagen over meerdere computersystemen — en verwijzen naar een weblink, zoals een afbeeldingsbestand. Gewoonlijk worden NFT’s bewaard op de Ethereum-blockchain, hoewel andere blockchains ze ook ondersteunen.
NFT’s worden gemaakt op basis van digitale objecten die zowel materiële als immateriële items vertegenwoordigen. Hier volgt een overzicht:
- Kunst
- Gifs en memes
- Video’s
- Verzamelobjecten
- Virtuele avatars
- Muziek
Deze lijst is niet uitputtend. NFT’s kunnen bijna alles zijn: Jack Dorsey, de oprichter van Twitter, verkocht zijn eerste Tweet als een NFT voor meer dan ^$ 2,9 miljoen.
NFT’s zijn het digitale equivalent van collector’s items. In plaats van het kunstwerken zelf, ontvangt de koper een digitaal bestand. Dit geeft hem of haar dan exclusieve eigendomsrechten omdat NFT’s slechts één eigenaar tegelijk kunnen hebben. Met de unieke gegevens die aan elke NFT zijn gekoppeld, kan het eigendom worden geverifieerd. Het is ook mogelijk voor eigenaren of makers om specifieke informatie daarin op te slaan — artikelen kunnen bijvoorbeeld hun handtekening bevatten in de metadata van een NFT.
Om NFT’s te verzamelen, heb je een digitale wallet nodig die zowel cryptovaluta als NFT’s kan opslaan. Je hebt ook cryptovaluta nodig om je NFT-aankopen te doen. Er zijn NFT-marktplaatsen waar je door NFT’s kunt bladeren. Enkele van de bekendste zijn OpenSea, Rarible en Foundation. Velen beweren dat NFT’s een manier zijn om digitale artiesten te ondersteunen, terwijl anderen beweren dat er kosten verbonden zijn aan elke blockchain-transactie. Als je geïnteresseerd bent in NFT’s, is het essentieel om op de hoogte te zijn van de risico’s, waaronder oplichting en fraude met NFT’s.
Types van NFT-scams
Zowel cryptovaluta als NFT’s zijn relatief ongereguleerd. Dit betekent dat criminelen de mogelijkheid hebben om mazen in de wet te misbruiken en oplichting te plegen. Daarom zijn er berichten over NFT Ponzi-zwendel, OpenSea-scams, NFT-kunstfinancieringscams, en nog veel meer. Enkele van de meest bekende fraudegevallen met NFT’s zijn:
Imitatie
Marktplaatsen van derden, zoals OpenSea, bestaan om NFT-transacties te vergemakkelijken en beveiliging te bieden die ten grondslag ligt aan elke verkoop. Maar criminelen kunnen imitatiemarktplaatsen opzetten met vergelijkbare URL’s om gebruikers te misleiden. De zichtbare component van een NFT is een afbeelding die gemakkelijk kan worden gekopieerd, plus wat platte tekst, wat betekent dat deze websites erg op legitieme marktplaatsen kunnen lijken.
Rug pulls
Een rug pull is een scam waarbij de promotors van een activum het opzettelijk via sociale media hypen om de prijs op te drijven. Zodra ze het geld van beleggers hebben, stoppen ze ermee om het te steunen, wat ertoe leidt dat het activum zijn waarde verliest en beleggers verliezen lijden. Een variatie op dit thema is wanneer ontwikkelaars van een NFT de mogelijkheid om het token te verkopen, verwijderen — door een code toe te voegen die dit voorkomt — waardoor de kopers een onverkoopbaar activum overhouden.
Pump and dump-schema’s
Er is sprake van een pump-and-dump-schema wanneer een groep opzettelijk NFT’s opkoopt om de vraag kunstmatig op te drijven. In de overtuiging dat de NFT’s waarde hebben, sluiten nietsvermoedende kopers zich aan bij de veiling en beginnen ze te bieden. Zodra de biedingen stijgen, verkopen de daders de NFT’s met winst, waardoor kopers waardeloze activa overhouden.
Phishingscams
Voordat je een NFT koopt, moet je je aanmelden voor een crypto-wallet. NFT-phishingscams richten zich doorgaans op klanten met nepadvertenties, bijvoorbeeld op Discord, Telegram en andere openbare forums, die om hun persoonlijke walletsleutels en een beveiligingszin van 12 woorden vragen. Of scammers kunnen zich voordoen als MetaMask en je valse waarschuwings-e-mails sturen waarin staat dat je portemonnee wordt opgeschort vanwege beveiligingsproblemen. Vervolgens wordt gevraagd op een link in de e-mail te klikken om je account te verifiëren. Een NFT-phishingscam is ontworpen om je persoonlijke gegevens te verkrijgen en je digitale wallet leeg te maken.
Klantenservicescams
Net als bij phishingscams, doen hackers zich voor als technisch of klantondersteunend personeel voor blockchain-marktplaatsen en nemen ze contact op met nietsvermoedende doelen op Telegram of Discord. Onder het mom van een poging om problemen op te lossen, sturen de scammers links naar valse maar officieel ogende websites — met de bedoeling persoonlijke informatie en toegang tot cryptovaluta-wallets te verkrijgen. Ze kunnen ook vragen om je scherm te delen om het probleem op te lossen — in werkelijkheid willen ze de inloggegevens van je cryptovaluta-portemonnee zien en er een screenshot van maken.
Biedingscams
Biedingscams komen voor wanneer beleggers hun gekochte NFT’s op een secundaire markt willen doorverkopen. Bieders kunnen je voorkeursvaluta wisselen met cryptovaluta´s met een lagere waarde zonder je dat te vertellen wanneer je je NFT wil verkopen. Dit kan leiden tot potentiële verliezen voor de verkoper als hij of zij de valuta niet dubbel controleert alvorens de verkoop af te sluiten.
Nagemaakte NFT’s
Scammers kunnen het werk van een artiest namaken en de nepversie op een NFT-marktplaats plaatsen. Nietsvermoedende kopers kopen dan uiteindelijk een valse NFT die geen enkele waarde heeft.
NFT-weggeef- of NFT‑airdropscams
Oplichters kunnen zich voordoen als echte NFT-handelsplatforms op sociale media om NFT-weggeefacties te promoten. Ze bieden meestal een gratis NFT aan als je hun bericht verspreidt en je aanmeldt via hun website. Nadat je je hebt aangemeld, word je gevraagd om de inloggegevens van je wallet door te geven om je ’prijs’ te ontvangen. Zodra ze je inloggegevens hebben, hebben ze toegang tot je account en kunnen ze je bestelen.
Investeerderscams
Vanwege de anonimiteit die gepaard gaat met het handelen in cryptovaluta, kunnen investeerderscams vaak voorkomen bij NFT’s. Scammers maken misbruik van de anonimiteit door projecten te creëren die levensvatbare investeringen lijken te zijn en vervolgens verdwijnen met fondsen die ze spoorloos van prospects hebben verzameld.
Voorbeelden van NFT-scams
2021: Evolved Apes
Een voorbeeld van een NFT rug pull vond plaats in oktober 2021. Er kwam een collectie van 10 000 ’Evolved Apes’ op de markt. Kopers zouden een unieke aap ontvangen die is gemaakt van samenstellende elementen die tegen andere apen kunnen vechten in een vaporware-vechtspel, waarbij de prijzen cryptovaluta-beloningen waren. Het oorspronkelijke NFT-aanbod was om geld in te zamelen voor de game. Toen de ontwikkelaar — bekend als ‘Evil Ape’ — echter 798 Ether had opgehaald (destijds ongeveer ^$ 2,7 miljoen), verdween hij, waardoor investeerders niets anders over hadden dan een jpeg om te laten zien voor hun investering.
2021: Fractal
Fractal is een marktplaats voor NTF’s voor game-items. In 2021 creëerden en promootten scammers een frauduleuze NFT-weggeefactie waardoor gebruikers meer dan ^$ 150 000 aan cryptovaluta verloren. Kopers hoopten op een limited edition NFT. In plaats daarvan kregen ze een onaangename verrassing toen ze ontdekten dat een link die via het officiële Discord-kanaal van het project werd verzonden, een scam was die was opgezet om cryptovaluta te stelen. Gebruikers die de link volgden en hun crypto-wallets verbonden in de hoop een NFT te ontvangen, ontdekten in plaats daarvan dat hun crypto-tegoeden waren overgedragen aan het account van de oplichter.
2022: Frosties
De Frosties NFT-scam was een voorbeeld van een rug pull scam, die leidde tot de diefstal van ten minste ^$ 1,2 miljoen. De makers van een NFT-collectie genaamd Frosties verdwenen in het niets met het geld van investeerders. Zij schakelden alle communicatiekanalen met de leden uit, waardoor de community, die op haar hoogtepunt ongeveer 40 000 leden telde en aan wie diverse beloningen waren beloofd, verbijsterd achterbleef.
NFT-scams voorkomen
Doe research
Controleer de details van een transactie voordat je ermee instemt. Is de marktplaats die je gebruikt betrouwbaar en bekend? Kan je de transactiegeschiedenis van de koper of verkoper bekijken? Lees recensies over de makers om te zien of er eerdere klachten zijn over hun transacties. Als je in een project investeert, controleer dan de ontwikkelaars erachter om te zien of ze echt zijn.
Open geen bestanden van afzenders die je niet goed kent
Hackers hebben virussen gemaakt die zich expliciet richten op cryptovaluta-wallets. Vermijd het klikken op links in ongevraagde e-mails, aangezien deze ook kunnen leiden tot frauduleuze uitwisselingssites. Klik nooit op links of bijlagen van onbekende bronnen.
Let op voor weggeefacties
Hoewel ze gebruikelijk zijn in de NFT-ruimte, kunnen weggeefacties of ‘free drops’ vaak beveiligingsrisico’s met zich meebrengen. Elke NFT is gekoppeld aan een contract dat bepaalt wat ermee kan worden gedaan — dit betekent dat hackers autorisaties kunnen koppelen om toegang te krijgen tot je wallet, je activa te verkopen en meer. Accepteer nooit een NFT van iemand die je niet kent en vertrouwt.
Deel de privésleutel of de inlogzin van je crypto-wallet nooit met iemand
Bewaar je privésleutel en inlogzin veilig. Als iemand deze gegevens heeft, hebben ze toegang tot je wallet en kunnen ze NFT’s of cryptovaluta verwijderen zonder dat je er ooit een spoor van kan terugvinden. Gebruik sterke wachtwoorden voor je cryptovaluta-wallet en andere NFT-accounts. Gebruik waar mogelijk tweefactorauthenticatie voor al je NFT-accounts.
Verifieer de maker achter het project
Zoek en verifieer de contactgegevens van de NFT-maker van wie je iets wilt kopen voordat je geld overmaakt. Controleer of de projectmakers eerlijk en transparant zijn over wie ze zijn. Als je geen duidelijke informatie kunt vinden over de entiteiten achter een project, is dit een rode vlag.
Gebruik officiële sites
Ga altijd rechtstreeks naar geverifieerde websites voor cryptotransacties en vermijd het gebruik van links of pop-ups om de belangrijkste informatie van je wallet in te voeren. Weersta de verleiding van zogenaamde koopjes, die je naar dubieuze blockchain-netwerken kunnen leiden.
Vermijd het bezoeken van onbetrouwbare sites
Het is gemakkelijk om dingen verkeerd te spellen, maar soms kan je door één of twee letters verkeerd te typen in een URL op een verkeerde site terechtkomen. In de NFT-wereld kunnen scamsites extreem gevaarlijk zijn. Controleer altijd de URL om er zeker van te zijn dat je de juiste site bezoekt en vermijd iets te doen waar je je niet prettig bij voelt. Onthoud: als iets te mooi klinkt om waar te zijn... dan is dat waarschijnlijk ook zo.
Dubbelcheck de NFT-projectprijs
Voordat je een NFT-aankoop doet, moet je de prijs controleren op een officieel handelsplatform zoals OpenSea of andere platforms. Als de prijs lager lijkt dan wat op de legitieme handelssite wordt vermeld, moet je voorzichtig zijn — het kan een scam zijn.
Gebruik burner wallets
Met een burner wallet kan je het aantal fondsen dat je aan een bepaalde aankoop wilt besteden, beperken, inclusief crypto voor transactiekosten. Dit vermindert je blootstelling aan risico in het geval van oplichting.
Controleer verificatietekens
De meeste legitieme NFT-verkopers hebben een blauw vinkje naast hun gebruikersnaam op OpenSea en andere NFT-marktplaatsen, en de eigenschappen van de collectie worden duidelijk vermeld. Controleer of de artiest die je koopt een geverifieerd account heeft en de legitieme artiest is. Zoek de artiest op social mediakanalen of via hun website. Je kunt ze misschien rechtstreeks vragen of het kunstwerk dat je wilt kopen van hen is en of je het juiste gebruikersprofiel hebt.
Aanbevolen producten:
Ook interessant