Wat zijn spam-sms'jes en hoe kom je er vanaf

Er zijn maar weinigen onder ons die nooit een spam-sms krijgen. Ongewenste sms-berichten zijn niet alleen vervelend, maar in veel gevallen heb je ook te maken met oplichting. In deze handleiding lees je wat je ertegen kunt doen, zodat je minder spam- en phishing-sms'jes krijgt.

Wat zijn spam-sms'jes?

Spamberichten zijn ongewenste berichten waar je niet om hebt gevraagd. Spam-sms'jes komen meestal niet van een andere telefoon. Ze zijn in de meeste gevallen afkomstig van een computer en worden naar je telefoon gestuurd via een e-mailadres of een instant messaging-account. Deze onlineberichten zijn goedkoop en makkelijk te versturen door oplichters. Spammers werken graag met grote getallen – ze sturen enorme aantallen berichten tegelijk, vaak naar willekeurig gekozen of automatisch gegenereerde nummers. Een paar reacties zijn al genoeg om hun inspanningen te belonen.

Wat zijn automatische sms'jes?

Automatische sms'jes zijn een soort spam-sms'jes. Ze zijn minder opdringerig dan automatische oproepen, omdat je ze makkelijker kunt negeren. Toch is het vervelend als je het geluid van een binnenkomende sms hoort en vervolgens op je telefoon ziet dat het spam is. Erger nog, spam-sms'jes en automatische sms'jes zijn vaak het begin van een scam, waarbij de verzenders hopen persoonlijke gegevens van je te bemachtigen. Deze gegevens gebruiken ze vervolgens om je op te lichten.

Met deze sms'jes ben je kwetsbaar voor identiteitsdiefstal en loop je een groter risico dat je per ongeluk malware op je telefoon downloadt. Bovendien kunnen deze berichten leiden tot een hoge telefoonrekening als je telefoonprovider kosten rekent voor de sms'jes die je ontvangt.

Voorbeelden van spam-sms'jes

Niet alle spam-sms'jes zijn een scam, maar veel wel. Oplichters vertellen verschillende verhalen om je te misleiden.

Een aantal voorbeelden:

Je hebt een prijs, waardebon of cheque gewonnen die je moet inwisselen.
Je kunt een creditcard krijgen met een lage rente of zelfs zonder rente.
Je hebt te veel betaald en je hebt recht op een teruggave, met als afzender bijvoorbeeld de belastingdienst.
Je account is gedeactiveerd uit beveiligingsoverwegingen en om het weer te activeren moet je een paar handelingen uitvoeren.
Je kunt hulp krijgen bij het afbetalen van je studielening.
Je kredietrapport bevat negatieve informatie die je tegen een vergoeding kunt laten verwijderen.
Er is verdachte activiteit op je account waargenomen en er is actie van jouw kant vereist.
Er is een probleem met je betalingsinformatie, je moet actie ondernemen.
Je krijgt een melding over de levering van een pakketje. Je wordt bijvoorbeeld gevraagd om een ander tijdsslot te kiezen of je moet betalen voor ontvangst.
Je krijgt een bericht over een aankoop of transactie en wordt verzocht te antwoorden als dit niet voor jou bestemd is.
Berichten van het soort 'snel rijk worden' of 'wees eigen baas'.

Nep-sms'jes proberen vaak druk op je uit te oefenen, bijvoorbeeld door te zeggen dat 'dringend actie is vereist' of dat je 'binnen twee dagen moet reageren'.

De berichten vragen je altijd om persoonlijke informatie prijs te geven, zoals je bankrekeningnummer, creditcardgegevens of BSN-nummer, om aanspraak te kunnen maken op het cadeau of de aanbieding te kunnen accepteren. Je kunt ook gevraagd worden om op een link te klikken voor meer informatie. Deze link brengt je naar een nepwebsite, waar de oplichters je inloggegevens stelen zodra je inlogt.

Er bestaan ook spam-sms'jes die malware op je telefoon installeren, waarmee je persoonlijke gegevens worden gestolen zonder dat je het in de gaten hebt.

Hoe weet je of je met oplichting te maken hebt?

Oplichters kunnen valse sms'jes steeds echter laten lijken en maken vaak gebruik van technologie waarmee ze hun identiteit kunnen maskeren, om een andere naam weer te geven in het telefoonscherm. Dit staat bekend als nummerspoofing. Toch zijn er wel een aantal signalen waar je op kunt letten om vast te stellen of je met een nepbericht te maken hebt:

Onverwacht contact. Bedenk hoe een organisatie gewoonlijk contact met je opneemt. Als dat niet via sms is, neem dan meteen contact met ze op om te controleren of de sms echt is. Onthoud, echte organisaties nemen niet zomaar ineens contact met je op om je te vragen persoonlijke of financiële gegevens via een sms door te geven.
Fouten in grammatica en spelling. Als een bericht er niet professioneel uitziet, is dat ook een signaal dat je waarschijnlijk met oplichting te maken hebt. Legitieme organisaties maken zelden opvallende grammaticale of spelfouten in hun klantcommunicatie.
Is het bericht relevant voor je? Stel het bericht bevat informatie over de levering van een pakket, ga dan bij jezelf na of je iets hebt besteld of verwacht. Als het bericht beweert dat je een prijs hebt gewonnen, bedenk dan of je hebt meegedaan aan een wedstrijd. En als het bericht over een waardebon gaat, is het dan afkomstig van een winkel waar je wel vaker komt?

Voor oplichting, online of anderszins, geldt de gouden regel: als het te mooi is om waar te zijn, is het waarschijnlijk niet waar.

Waarom krijg ik spam-sms'jes?

Er zijn een heleboel manieren waarop oplichters aan je mobieletelefoonnummer kunnen komen zodat ze je spam- en verkoop-sms'jes kunnen sturen:

Ze kunnen technologie gebruiken waarmee nummers automatisch worden gegenereerd. Dus zelfs als je een splinternieuwe telefoon hebt, kun je automatische oproepen en sms'jes krijgen.
Socialemediasites verkopen je gegevens. Populaire en bekende socialemediaplatforms houden je online activiteiten bij en geven deze informatie door aan adverteerders. Als jouw telefoonnummer openbaar op sociale media staat, is de kans groot dat het in verschillende marketingdatabases voorkomt.
Er zijn een heleboel verschillende redenen waarom mensen hun telefoonnummer online vermelden, ze vullen bijvoorbeeld online formulieren in, doen mee aan een prijsvraag of hebben een klantenkaart, enzovoort. Telkens wanneer je je mobieletelefoonnummer online ergens opgeeft, bestaat de mogelijkheid dat het in verkeerde handen belandt.
In de VS heb je misschien een 800-, 888- of 900-nummer gebeld. Als je een nummer belt dat met een van deze drie kengetallen begint, wordt je mobieletelefoonnummer verzameld door een ANI-systeem (automatische nummeridentificatie). Behalve je nummer identificeren en opslaan, kan het ANI-systeem je nummer ook koppelen aan andere digitale gegevens die met jou verband houden.

Als je ooit hebt gereageerd op een spam-sms, al was het per ongeluk, dan is je telefoonnummer bovendien waarschijnlijk gemarkeerd als geldig en misschien doorverkocht aan andere spammers. Dan loop je het risico dat je nog meer junkberichten en spam-sms'jes krijgt.

Spam text messages

Wat te doen als je een spam-sms krijgt

Antwoord nooit
Antwoord nooit op een spam-sms. Als je dat doet, weten de spammers dat je een echte persoon en een mogelijk doelwit bent. Soms proberen spammers je met een trucje zover te krijgen dat je toch reageert. Ze zeggen bijvoorbeeld 'sms STOP om van onze mailinglist te worden verwijderd' of iets van die strekking. Laat je hierdoor niet voor de gek houden. Als je antwoordt, kun je meer spam-sms'jes en -oproepen verwachten. Je kunt beter helemaal niet reageren.
Klik nooit op een link
Als je in een spam-sms op een link klikt, bestaat de kans dat je wordt doorgelinkt naar een nepwebsite die speciaal is opgezet om je geld of persoonlijke gegevens afhandig te maken. Soms kan de website ook je telefoon infecteren met malware, die je bespioneert en je telefoon trager maakt doordat deze geheugenruimte inneemt op je telefoon.
Geef nooit persoonlijke gegevens prijs
Bedenk dat legitieme organisaties zoals banken of overheidsinstanties nooit om persoonlijke of financiële gegevens vragen via ongevraagde sms-berichten. Bescherm je persoonlijke gegevens dus zorgvuldig en wees voorzichtig met hoe je deze online deelt. Wees op je hoede als je sms'jes krijgt met het bericht dat je je accountgegevens moet 'updaten' of 'bevestigen'.
Ga rechtstreeks naar de website van een organisatie
Als je twijfelt of een sms echt is of niet, kun je het beste rechtstreeks contact opnemen met de betreffende organisatie. Je kunt de website van de organisatie opzoeken via een zoekmachine en vanaf de resultatenpagina doorklikken, of de URL rechtstreeks in de adresbalk typen. Je kunt ook het telefoonnummer van de organisatie opzoeken en ze bellen.
Meld de scammer
In het Verenigd Koninkrijk kun je spam-sms of automatische oproepen melden bij je telefoonprovider door de ongewenste sms door te sturen naar 7726 (in letters staat hier SPAM). Controleer of het oorspronkelijke nummer wordt weergegeven. Deze methode om spam te melden werkt voor de primaire netwerkproviders. Het is mogelijk dat je een automatisch antwoord ontvangt, waarin je wordt bedankt voor je melding en eventueel nadere instructies krijgt. Een sms sturen naar 7726 is kosteloos.
Je kunt spam-sms ook melden in de berichtenapp die je gebruikt. Zoek de optie voor het melden van junk- of spamberichten:
1. Spam- of junkberichten melden voor iPhone
2. Spam- of junkberichten melden voor Android
Dien een klacht in
Het is illegaal om gebruikers ongewenste commerciële berichten te sturen zonder dat ze daarvoor toestemming hebben gegeven. De precieze klachtenprocedure verschilt per rechtsgebied. Bijvoorbeeld:
1. In de VS kun je een klacht indienen bij de Federal Trade Commission (FTC)
2. In het VK kun je een klacht indien bij de Information Commissioner’s Office
3. In Australië kun je een klacht indienen bij de Australian Communications & Media Authority

Wat te doen als je het slachtoffer bent geworden van een scam- of phishing-sms?

Ga als volgt te werk als je denkt dat je persoonlijke of financiële gegevens hebt doorgegeven aan een oplichter:

Neem onmiddellijk contact op met je bank of financiële instelling en breng ze op de hoogte.
Wijzig al je gebruikersnamen en wachtwoorden voor al je accounts.
Meld de oplichting bij je telefoonprovider. Als er andere klanten zijn die hetzelfde is overkomen, kan een provider actie ondernemen als blijkt dat meerdere klanten vergelijkbare spam-sms'jes krijgen.
Schakel de politie in als je geld bent kwijtgeraakt.

Spam-sms'jes stoppen

Twee simpele manieren om ervoor te zorgen dat je geen spam-sms'jes meer krijgt zijn nummers blokkeren en spamfilters gebruiken op je mobiele apparaat.

Nummers blokkeren

Nummers blokkeren is gemakkelijk, maar de precieze instructies variëren, afhankelijk van de fabrikant, het model en het besturingssysteem van je mobiele apparaat. Bedenk dat oplichters kunnen proberen je door nummerspoofing sms-berichten te sturen van ogenschijnlijk steeds een ander nummer. Dat maakt het lastiger om nummers handmatig te blokkeren.

Sms-berichten blokkeren op een iPhone:

Open de sms van het nummer dat je wilt blokkeren en tik op het nummer van de afzender.
Klik op het pictogram info (i).
Klik onder aan het venster Details op het telefoonnummer, kies Blokkeer deze belleren Blokkeer contact.

Sms-berichten blokkeren in Android:

Open op een Android-telefoon de telefoon-app, tik op de drie puntjes in de rechterbovenhoek en kies 'Instellingen'.
Tik op 'Nummers blokkeren'.
Je kunt kiezen uit verschillende opties, waaronder onbekende bellers, recente oproepen of nummers uit je lijst met contactpersonen.
Kies een nummer of voer handmatig een nummer in dat je wilt blokkeren.

Onbekende afzenders filteren

Een andere manier om minder spam-berichten of automatische oproepen te krijgen, is een spamfilter te gebruiken op je mobiele apparaat.

Spamberichten filteren op een iPhone:

Ga naar Instellingen en tik op 'Berichten'.
Scroll naar beneden totdat je 'Filter onbekende afzenders' ziet.
Schakel deze optie in door de knop naar rechts te swipen. Alle berichten die afkomstig zijn van een nummer dat niet in je lijst met contactpersonen staat, worden gefilterd en weergegeven op het tabblad 'Afzender onbekend' onder 'Berichten'.

Spamberichten filteren in Android:

Ga naar de Berichten-app en tik op de drie puntjes in de rechterbovenhoek van het scherm.
Tik op 'Instellingen' -> 'Beller-ID en spambeveiliging'.
Scroll naar beneden totdat je 'Spambeveiliging inschakelen' ziet.
Schakel deze optie in door de knop naar rechts te swipen.

Tips om jezelf te beschermen tegen spam-sms'jes

Laat nergens online je mobieletelefoonnummer achter, tenzij het echt noodzakelijk is

Vaak word je in onlineformulieren gevraagd om je telefoonnummer in te vullen, maar bedenk dat de gegevens die je invoert vaak terechtkomen op marketinglijsten of in databases. Geef je telefoonnummer alleen als het noodzakelijk of verplicht is, om het aantal ongewenste oproepen en sms'jes te beperken.

Maak je mobieletelefoonnummer niet online openbaar

Vermeld je telefoonnummer bijvoorbeeld niet in je profielen op sociale media zoals Facebook, Twitter of ergens anders.

Houd je telefoonrekening in de gaten

Controleer regelmatig je telefoonrekening. Als je kosten ziet die niet in de haak lijken, neem dan contact op met je telefoonprovider om te controleren of je telefoon niet zonder dat je het weet spam-berichten verzendt of ontvangt.

Controleer of je telefoonprovider de mogelijkheid aanbiedt om oproepen te blokkeren

Bij veel grote providers kun je telefoonnummers van onbekende bellers voor een vastgestelde periode blokkeren. Er bestaan ook verschillende apps van derden waarmee je spam-sms'jes kunt blokkeren – bijvoorbeeld Nomorobo, Robokiller, Truecaller en TrapCall. Maar vergeet niet dat je door deze apps te gebruiken ook je gegevens met deze partijen deelt.

Laat je nummer registreren bij het bel-me-niet-register

Verschillende landen bieden verschillende mogelijkheden. In de VS kun je je nummer bijvoorbeeld laten registreren bij het National Do Not Call Registry van de Federal Trade Commission. Hier kunnen gebruikers aangeven dat ze geen ongewenste sms'jes en marketingtelefoontjes willen krijgen. Echte oplichters zullen zich echter niet aan dit register houden, dus zij blijven valse sms'jes sturen.

Gebruik antivirusbescherming voor telefoons

Op je telefoon of tablet staan veel persoonlijke gegevens opgeslagen. Het is daarom aan te raden om een oplossing voor mobiele beveiliging te gebruiken om ze te beschermen. Kaspersky Internet Security for Android en Kaspersky Security Cloud (geschikt voor iOS-apparaten) blokkeren verdachte apps, websites en bestanden en stoppen spyware die oproepen en sms'jes in de gaten houdt. Deze oplossingen maken gebruik van machine learning om opkomende dreigingen voor te blijven.

Spamberichten en ongewenste sms'jes zijn uiterst vervelend en vaak het begin van oplichting. Zoals altijd geldt ook hier: een combinatie van bewustwording en goede cybersecurityvaardigheden is de sleutel tot veiligheid.

Gerelateerde artikelen:

Aanbevolen producten: