Wat is bestandsdeling?
Bestandsdeling, ook wel bestandsuitwisseling genoemd, is het delen van of toegang bieden tot computerbestanden via een netwerk. Diverse soorten bestanden kunnen worden gedeeld, waaronder documenten, multimedia (audio of video), afbeeldingen, computerprogramma's, presentaties of e-boeken.
Met technologie voor bestandsdeling kunnen meerdere mensen dezelfde bestanden gebruiken via een combinatie van lezen, bekijken, beluisteren, wijzigen, kopiëren of afdrukken van de bestanden. Gangbare methoden voor bestandsdeling zijn onder andere bestandsdeling online of via de cloud en bestandsoverdracht. Hierbij worden bestanden en inhoud van de ene gebruiker via internet toegankelijk gemaakt voor de andere gebruiker. Sommige services voor bestandsdeling zijn gratis, terwijl voor andere, die meer functies bieden, moet worden betaald.
Hoewel bestandsdeling handig en nuttig is, kan het gebruikers ook blootstellen aan diverse online dreigingen, zoals identiteitsdiefstal, blootstelling aan virussen en wormen, en de gevolgen van spyware.
Soorten bestandsdeling
'Bestandsdeling' is een brede term die verschillende methoden voor het delen van bestanden omvat. Enkele van de meest gebruikte methoden voor bestandsdeling zijn:
FTP-programma's (File Transfer Protocol):
Het meest gebruikte systeem voor bestandsoverdracht op het internet is File Transfer Protocol ofwel FTP. FTP wordt gebruikt voor toegang tot en bewerking van bestanden door een aantal gebruikers die over een wachtwoord beschikken. Gebruikers krijgen dan toegang tot de gedeelde bestanden vanaf een FTP-serversite. Veel FTP-sites bieden openbare bestandsdeling aan of bieden gebruikers de mogelijkheid om bestanden te bekijken of te downloaden met behulp van een openbaar wachtwoord. FTP wordt vaak gebruikt voor grote bestanden, ongebruikelijke bestandstypen of legacy-gegevens.
P2P-netwerken (peer-to-peer):
Bij peer-to-peer-bestandsdeling worden bestanden (één-op-één) overgedragen tussen twee afzonderlijke apparaten in plaats van dat één server downloadt naar of uploadt vanaf meerdere apparaten (één-op-meerdere). Bij P2P zijn meestal veel mensen betrokken die bestanden delen. In de begindagen van P2P-bestandsdeling deelden verbonden gebruikers illegaal muziekbestanden met services zoals Napster. Tegenwoordig is het BitTorrent-protocol de primaire methode voor zowel legale als illegale bestandsdeling. P2P is geschikt voor het delen van bestanden met een kleine groep mensen of voor bestanden die niet beschikbaar zijn in openbare opslagplaatsen.
Verwijderbare opslagmedia:
Hieronder valt alles wat je fysiek kunt verwijderen van een apparaat of computer, zoals geheugensticks, optische schijven, geheugenkaarten en verwijderbare harde schijven. Gebruikers kunnen bestanden vanaf hun apparaat overdragen naar of invoegen in de verwijderbare opslagmedia en vervolgens deze opslagmedia fysiek overhandigen aan personen met wie ze de bestanden willen delen. Dit kan om veiligheidsredenen ook een FTP-server zijn, waarbij aan anderen een geldige combinatie van een inlognaam en wachtwoord wordt gevraagd om toegang te krijgen. Verwijderbare opslagmedia worden meestal gebruikt voor zeer grote bestanden of gevoelige gegevens.
Services voor online bestandsdeling:
Dit zijn onder andere populaire webservices zoals Dropbox of Resilio, waarmee gebruikers hun gegevens op internet kunnen opslaan of delen voor persoonlijk of zakelijk gebruik. Een lid kan foto's, documenten, PDF's enz. uploaden naar een online platform voor bestandsdeling waar anderen deze bestanden dan mogen downloaden via datzelfde platform. Online bestandsdeling of bestandsdeling via de cloud is geschikt voor het snel delen van bestanden en het maken van gegevensback-ups.
Welke methode voor bestandsdeling voor jou de juiste is, hangt af van je behoeften. Variabelen waarmee je rekening moet houden, zijn onder andere prijs, compatibiliteit met apparaten en besturingssystemen, en natuurlijk beveiliging. Gegevensencryptie is een van de essentiële soorten beveiliging waar je op moet selecteren wanneer je een geschikt en veilig systeem voor bestandsdeling zoekt. Het doel van gegevensencryptie is in feite om gevoelige informatie onleesbaar te maken door een bepaald algoritme te gebruiken. Met gegevensencryptie kunnen alleen gemachtigde gebruikers of computers de gedecodeerde versies van je bestanden bekijken. Op deze manier ziet de dader, mocht zich een beveiligingsinbreuk voordoen, alleen de versleutelde versie van het bestand en kan deze er dus geen gevoelige informatie uit afleiden.
Hoe werkt bestandsdeling?
De meeste online sites voor bestandsdeling zijn gemakkelijk te gebruiken:
- Je uploadt het bestand dat je wilt delen
- Je ontvangt een downloadkoppeling
- Je kunt de downloadkoppeling delen met degene aan wie je het bestand wilt overdragen
Sommige sites voor bestandsdeling bieden functies zoals encryptie of wachtwoordbeveiliging om te zorgen dat je bestanden uitsluitend gezien worden door gebruikers van jouw keuze. Sites voor cloudopslag werken op gelijksoortige wijze en worden voor een soortgelijk doel gebruikt.
Sommige sites voor bestandsdeling bieden gratis accounts aan voor kleine bestanden, maar je moet betalen als je grotere bestanden wilt opslaan. Of ze bieden een verbeterde gebruikerservaring aan betalende gebruikers, zoals hogere snelheden, gelijktijdig uploaden of een site zonder advertenties.
Bij peer-to-peer-bestandsdeling, bijvoorbeeld voor muziek, software, foto's enzovoorts, kun je op forums voor bestandsdeling zoeken op titel. Houd er rekening mee dat P2P-netwerken vaak verzamelplaatsen zijn van malware, phishing en andere online risico's, en dus een ernstige dreiging voor je pc kunnen vormen. Daarom publiceren veel P2P-netwerken disclaimers om gebruikers erop te wijzen dat ze de site puur op eigen risico gebruiken. Daarom publiceren veel P2P-netwerken disclaimers om gebruikers erop te wijzen dat ze de site puur op eigen risico gebruiken.
Risico's van bestandsdeling
Problemen met de beveiliging van bestandsdeling zijn onder meer:
Risico op virussen of malware
Een bestand downloaden via een P2P-netwerk is meestal riskanter dan het bestand downloaden vanaf een website. Dit komt omdat sommige bestanden op P2P-netwerken mogelijk virussen of andere malware hebben. Kwaadwillende partijen bundelen content aan online dreigingen zoals spyware, trojans of wormen. Het downloaden van content zonder beveiligingsmaatregelen kan leiden tot een beveiligingsinbreuk. Daarnaast weet je bij het illegaal downloaden van content, zoals films of muziek, niet van welke bron dit afkomstig is. Illegale downloads vormen een beveiligingsrisico voor jou en je gegevens. Aangezien aanvallers zich voortdurend online aanpassen, zullen de beveiligingsfuncties van applicaties voor bestandsdeling niet elke beveiligingsdreiging tegenhouden.
Persoonsgegevens in gevaar brengen
Wanneer je bestanden deelt, geef je andere mensen toegang tot de bestanden op je computer. Hoewel de meeste mensen alleen bepaalde mappen proberen te delen, is het mogelijk om per ongeluk de hele inhoud van je computer te delen. Sommige interfaces voor bestandsdeling geven de mappen van je computer bloot zonder dat je dat weet. Hierdoor kunnen aanvallers informatie zien die je misschien helemaal niet had willen delen. Nadat onbevoegde personen toegang hebben verkregen tot je service voor bestandsdeling, kan het moeilijk zijn om vast te stellen waartoe ze toegang hebben verkregen en in hoeverre je privégegevens zijn verspreid.
Onbedoeld toegang bieden aan onbekende gebruikers
Je neemt misschien aan dat het veilig is om persoonsgegevens te delen via online bestandsdeling omdat je deze gegevens rechtstreeks aan bekende gebruikers stuurt. Maar het is niet mogelijk om de gebruiker te verifiëren op applicaties voor bestandsdeling. De persoon aan de andere kant is misschien niet wie je denkt wie hij/zij is.
Open poorten in je firewall
Firewalls zijn ontworpen om communicatie die je computer binnenkomt en verlaat te versleutelen, zodat aanvallers niet kunnen zien wat je verzendt of ontvangt. Sommige applicaties voor bestandsdeling vragen om open poorten in je firewall, zodat ze content kunnen downloaden. Hierdoor loopt je apparaat mogelijk gevaar. Door firewalls zodanig te omzeilen dat bestanden kunnen worden geüpload of gedownload, stel je jezelf mogelijk bloot aan aanvallers die Distributed Denial-of-Service-, man-in-the-middle- en diverse andere cyberaanvallen tegen je systeem kunnen uitvoeren.
Kinderen blootstellen aan ongepaste content
De mogelijkheid bestaat dat kinderen pornografisch of ander ongeschikt materiaal tegenkomen op netwerken voor bestandsdeling. Zelfs als je instellingen voor ouderlijk toezicht hebt ingesteld op je computer, worden met deze instellingen dergelijke bestanden mogelijk niet gedetecteerd.
Tips voor het veilig delen van bestanden
Voor een maximale veiligheid van bestandsdeling en bestandsoverdracht volgen hier enkele tips om in gedachten te houden:
Wees waakzaam bij wat je deelt en downloadt
Vermijd het versturen van uiterst gevoelige of vertrouwelijke informatie via websites voor bestandsdeling. Vermijd ook het delen of downloaden van illegale content. Als je dit doet, kun je hoge wettelijke boetes krijgen. Mediabedrijven hebben met succes processen aangespannen tegen studenten en anderen die illegaal muziek, films en andere auteursrechtelijk beschermde content hadden geüpload. Wees je bewust van je online activiteiten en vermijd het delen van materiaal waarop auteursrechten rusten.
Beperk je tot het gebruik van legale services voor bestandsdeling
Gebruik legale, veilige sites voor bestandsdeling en vermijd illegale services. Lees online recensies om te weten wat de veiligste sites voor bestandsdeling zijn. Als je software voor bestandsdeling gebruikt op het werk of in je bedrijf, kies dan voor veilige software en installeer en gebruik deze op de juiste manier. Overweeg om voor een premium versie te kiezen en niet voor een versie met reclame. Zo maak je het risico zo klein mogelijk dat er adware wordt geïnstalleerd. Download software uitsluitend van de website van een fabrikant of officiële wederverkoper. Veel organisaties gebruiken versleutelde bestandsdeling om gebruikersgegevens te beschermen.
Bekijk beschikbare beveiligingsopties voor gratis gebruikers
Let op of de applicatie beschikt over functies voor encryptie, een beperkt aantal downloads, wachtwoordbeveiliging of andere functies van jouw voorkeur. Er zijn verschillende aanbieders van services voor bestandsdeling, dus het is de moeite waard om uit te zoeken wat er beschikbaar is en wat voor jou geschikt is.
Installeer een firewall en schakel deze in
Een firewall fungeert als een barrière tussen je computer en een ander netwerk, zoals het internet. Firewalls blokkeren ongewenst dataverkeer en kunnen ook voorkomen dat schadelijke software je computer infecteert. Als er al een firewall is ingebouwd in je besturingssysteem, zorg er dan voor dat deze is ingeschakeld en goed werkt. Als je computer niet is voorzien van een firewall, is het een goed idee om er een te installeren voordat je bestanden deelt of downloadt op een applicatie voor bestandsdeling.
Controleer dit voordat je op het werk een P2P-netwerk voor bestandsdeling gebruikt
Sommige werkgevers hanteren een beleid waarin het gebruik van P2P-programma's op werkcomputers niet is toegestaan, dus vraag dit eerst na voordat je ze gebruikt. Als je twijfelt, kun je het delen van bestanden beter beperken tot je eigen computers.
Zorg ervoor dat je kinderen weten wat de risico's zijn
Praat met je kinderen over de risico's van het downloaden van bestanden van het internet en installeer tools voor veilig surfen. Lees onze tips voor het bewaken van de online veiligheid van kinderen.
Gebruik hoogwaardige anti-virussoftware en houd deze up-to-date
Behalve dat je je bewust moet zijn van wat je wel of niet deelt via services voor bestandsdeling, is het belangrijk dat je hoogwaardige anti-virussoftware gebruikt. Zo blokkeert Kaspersky Total Security bijvoorbeeld veelvoorkomende en complexe dreigingen zoals virussen, malware, ransomware, spyware en de nieuwste trucs van hackers. Door je anti-virussoftware up-to-date te houden, neemt je online veiligheid toe.
Online bestandsdeling heeft veel voordelen, maar net als bij elke online activiteit, zijn er potentiële risico's. Wanneer je verstandige voorzorgsmaatregelen neemt en up-to-date anti-virussoftware gebruikt, zullen je kansen op veiligheid maximaal zijn.
Gerelateerde artikelen:
